بررسي مقايسه‌اي تعارضات هنجاري و گفتماني نظام حقوق بشري اسلامي با نظام حقوق بشر اروپايي

با پايان يافتن جنگ جهاني دوم و برجاي مانده حجم قابل‌توجهي از خسارات انساني، حقوق بشر به يكي از مهم‌ترين هنجارهاي مشترك نظام بين‌المللي معاصر تبديل شد و همه بازيگران بين‌المللي كوشيدند تا علاوه بر ايجاد يك هنجارها جهاني مشترك، نهادسازي‌هايي نيز در سطح مناطق مختلف تشكيل دهند تا از طريق آن بتوانند براي حفظ هنجارهاي حقوق بشري محلي نيز قاعده‌سازي انجام دهند. در اين بين، كشورهاي اروپايي در قالب نهادگرايي‌هاي نوبنياد خود تلاش اقدام به نهادسازي‌هاي گسترده به اين منظور نمودند و حقوق بشر را به عنوان سنگ زيربناي سياس خارجي خود برگزيدند. جهان اسلام نيز در قالب سازمان همكاري‌هاي اسلامي اقدام به پايه‌ريزي نظام هنجاري حقوق بشر اسلامي كرده است. با اين حال، به علت تفاوت در مباني معرفت‌شناسانه و هستي‌شناسانه در تدوين اين نظامات حقوق بشري، شاهد بروز تعارضات هنجاري ميان غرب و جهان اسلام هستيم و غرب مي‌كوشد تا از حقوق بشر به عنوان يك ابزار براي اعمال فشار بر كشورهاي اسلامي استفاده نمايد.اين پژوهش با كاربست روش مقايسه‌اي روش جان استوارت ميل با عنوان «طراحي نظام‌هاي داراي بيشترين تشابه/ طراحي نظام‌هاي داراي بيشترين تفاوت»، درصدد بررسي وجوه اشتراك و افتراق در نظامات هنجاري اسلامي و اروپايي است. بر اين اساس، محقق علاوه بر احصا هنجارهاي حقوق بشري مورد تاكيد طرفين، به بررسي علل شكل‌دهنده به اين تعارضات مي‌پردازد. در پايان نيز راه‌كارهايي براي برون‌رفت از وضعيت چالش حقوق بشري ارائه مي‌نمايد.