اثربخشي آموزش سواد فضاي مجازي بر ميزان قرباني شدن ناشي از قلدري در فضاي مجازي، تفكر انتقادي و خودكنترلي در دانش آموزان

هدف از انجام اين پژوهش بررسي اثربخشي آموزش سواد فضاي مجازي بر ميزان قرباني شدن ناشي از قلدري در فضاي مجازي، خودكنترلي و تفكر انتقادي در دانش آموزان دوره دوم متوسطه در سال تحصيلي 1399-1400 بود. پژوهش حاضر يك مطالعه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل بود و جامعه آماري شامل دانش‌آموزان پايه سوم متوسطه دوم شهر اردبيل بودند كه از ميان آنان30 نفر دانش-آموز با روش نمونه‌گيري در‌دسترس انتخاب و به‌گونه تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جايگزين شدند. قبل از آموزش برنامه سواد فضاي مجازي، آزمودني‌هاي هر دو گروه به ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ‌هاي ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻗﻠﺪري-ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﺳﺎﻳﺒﺮي CBVEQ))، پرسشنامه خود كنترلي تانجي و پرسشنامه تفكر انتقادي ريتكس پاسخ دادند. سپس گروه آزمايش 8 جلسه آموزش سواد فضاي مجازي را دريافت نمودند و گروه كنترل در اين مدت هيچمداخله‌اي را دريافت ننمودند. پس از اتمام برنامه آموزشي هر دو گروه مجددا به پرسشنامه‌هاي پژوهش پاسخ دادند داده-ها با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس چند‌متغيري تحليل شدند. نتايج تحليلداده‌ها نشان داد كه آموزش سواد فضاي مجازي، خودكنترلي و تفكر نقادانه دانش‌آموزان را بهبود بخشيده و قرباني قلدري فضاي مجازي شدن را كاهش داده است (05/0 p). بنابراين آموزش سواد فضاي مجازي با افزايش آگاهي كاربران در خصوص استفاده از اين فضا، مي-تواند پيامدهاي مخرب استفاده از فضاي مجازي را كاهش‌دهد.