نظام نشانگرها براي سنجش آمادگي معلمي در دوره ابتدايي: يك مطالعه مرور نظام‌مند

نظام آموزشي در هركشوري فراتر از توان، امكان و انگيزه‌‌‌هاي معلمانش توسعه نمي‌يابد. معلم، عامل اصلي اجراي برنامه‌‌هاي تربيتي در مدرسه است. هدف اين مطالعه، شناسايي عوامل، ملاك‌ها و نشانگر‌هاي مناسب براي سنجش آمادگي معلمي در دوره ابتدايي است. بدين‌منظور مرور منظمي در پژوهش‌‌هاي پيشين در بازه زماني 2000-2021 انجام شد و پايگاه‌‌هاي داده‌‌هاي علمي شامل پروكوئست، اريك، گوگل اسكالر، پايگاه مركز داده‌‌هاي علمي جهاد دانشگاهي، پرتال جامع علوم انساني و بانك اطلاعات نشريات كشور مورد جست‌وجو قرار گرفتند. پس از تدوين و اعمال ملاك‌‌هاي ورود و خروج و كنارگذاري مقالات نامتناسب با هدف پژوهش براساس بيانيه پريزما، 67 مقاله باقي‌ماند. نتيجه بررسي مقالات به شناسايي 191 نشانگر، 21 ملاك و 8 عامل اصلي منتهي شد. پس از دسته‌بندي يافته‌‌هاي مرحله مرور پيشينه، با مراجعه به كارشناسان در قالب مراحل فن ديمتل به عنوان يكي از انواع روش‌‌هاي تصميم‌گيري گروهي بر اساس مقايسه‌‌هاي زوجي و قضاوت كارشناسان، ميزان تاثيرگذاري و تاثيرپذيري هريك از ملاك‌ها مورد محاسبه قرار گرفت؛ يافته‌ها بيانگر آن بود كه 5 ملاك اول به ترتيب ميزان تأثيرگذاري شامل استعداد تدريس، حساسيت اخلاقي، تعهد و مسئوليت‌پذيري، تربيت عقلاني اخلاقي و پژوهش‌محوري است و همچنين با حذف ميزان تأثيرپذيري ملاك‌ها و محاسبه خالص ميزان تأثيرگذاري، برترين ملاك‌ها به ترتيب شامل پيش نياز‌هاي اساسي‌ معلمي، توانمندي‌‌هاي عمومي و برتر ذهني، استعداد تدريس، ويژگي‌‌هاي نگرشي و عاطفي و مهارت‌‌هاي ارتباطي هستند. نتايج رتبه‌بندي‌ها نشان مي‌دهد كه ملاك‌‌هاي مربوط به عامل پيش‌نياز‌هاي معلمي داراي بيشترين اثرگذاري هستند.