ديدگاه معرفت‌شناختي فارابي در نظريه برهان

فارابي در كتاب المنطقيات، ذيل نظريه برهان به معرفت گزاره‌اي پرداخته است. او در اين بخش، نظريه‌اي درباره معرفت گزاره‌اي ارائه كرده است كه افزون بر اينكه گوياي پرداختن به مباحث امروزين معرفت‌شناسي توسط انديشمندان مسلمان است، به بسياري از مسائل معرفت‌شناختي پاسخ مي‌دهد. او معرفت گزاره‌اي/تصديقي را «تصديق صادق موجه» لحاظ كرده و در نظريه برهان درپي تبيين و تفسير سه مؤلفه تعريف معرف گزاره‌اي است. از اين سه مؤلفه، فارابي «تصديق» را حكم ذهني فاعل معرفت و داراي مراتبي از سكون نفس تا يقين تام مي‌داند. تطابق اين حكم ذهني فاعل معرفت با وجودِ خارجي موضوعِ معرفت را «صدق» دانسته و در بحث توجيه، نظريه «مبناگرايي توجيه» را پذيرفته است. در اين نوشتار، ضمن پرداختن به معرفت گزاره‌اي نزد فارابي در نظريه برهان، ديدگاه او به‌عنوان مجموعه‌اي منسجم ارائه خواهد شد.