نقش غرض سوره در ارزيابي اسباب نزول مطالعه موردي آيات: 37 الاحزاب، 19و 20 النجم و 24يوسف

يكي از واقعيّت‌هاي تاريخي در مورد پيامبران، شأن نزول‌هاي جعلي و ساختگي است كه در برخي تفاسير فريقين وجود دارد. از جمله آياتي كه روايات جعلي در تفسير آن وارد شده آيۀ 37 الاحزاب،20نجم و24 سورۀ يوسف است. اين پژوهش، اسباب نزول درتفاسير فريقين را از حيث اعتبار سنجي با غرض و مقاصد همان سُوَر، مورد ارزيابي قرار داده و گوياي اين است كه غرض سوره، نقش مهمي در اعتبارسنجي اسباب نزول آن سوره دارد. به عنوان نمونه؛ يكي از اغراض سوره يوسف، بيان ولايتى است كه خداوند نسبت به بنده اش دارد ويوسف را از مخلصان معرفي مي‌نمايد. اما؛ در اسباب نزول آيه‌ي 24 يوسف، رواياتي آمده كه در تضاد كامل با غرض سوره است و اعمالي را به آن جناب نسبت مي‌دهد كه در شأن پيامبر مخلص نيست. بدين شيوه مي‌توان به استناد به غرض سوره، روايات اسباب نزول ذيل آيه مذكور را جعلي و نامعتبر دانست. آنچه پژوهشگران در اين پژوهش به روش توصيف، تعليل و تحليل به آن دست يافتند اين است كه در هر سه آيه، شأن نزول‌ها معارض با غرض سوره و غرض سوره، معيار و ميزان براي ارزيابي شأن نزول است.