خاستگاه، كاربرد، و جايگاه پديدارشناسي دين

جيمز ال. كاكس در كتاب درآمدي به پديدارشناسي دين (2021)، مي‌كوشد آخرين دستاوردهاي اين عرصه را در متني منسجم گردآوري و عرضه كند. اين كتاب كه در نُه فصل تنظيم شده است، گام به گام خوانندگان جدي را وارد عرصه نسبتاً متفاوتي درباره فهم دين و عناصر سازنده آن مي‌كند و كاربست اين روش را در دين‌پژوهي نشان مي‌دهد. گوهر روش پديدارشناسي دين آن است كه بكوشيم با تعليق قضاوت خويش همدلانه با محتواي ادراكي ديگران مواجه شويم و از منظر دينداران به پديدار دين بنگريم و اجازه دهيم كه آن‌ها خود سخن بگويند. اما مفروضات و باورهاي مسلم ما مانع از اين چنين كاري مي‌شود. اين جاست كه نويسنده با استفاده از يافته‌هاي پديدارشناسان معاصر، مراحلي براي فهم دين به دست مي‌دهد كه در نوع خود يگانه است. كاكس در فصل پاياني كتاب، به نقدهاي مفصلي كه متوجه پديدارشناسي دين شده است، مي‌پردازد و به سه نقد پاسخ تحليلي مي‌دهد و سرانجام نشان مي‌دهد چگونه پديدارشناسي دين با رشته نوپديد علوم شناختي دين گره مي‌خورد و شكوفا مي‌گردد. نگاه همدلانه نويسنده با اديان ابراهيمي به خصوص اسلام و اشاراتي كه قرآن كريم دارد، بسيار خواندني است.