تحليل و تبيين دلايل واسوخت از فخر در شعر شاعران خودستا (خاقاني شرواني، عرفي شيرازي، طالب آملي)

«واسوخت از فخر يا ضد فخر» به‌عنوان موضوعي نويافته، حاصل درنگ در شعر شاعران خاقاني شرواني، عُرفي شيرازي و طالب آملي است كه بيش از ديگران از مفاخره در شعر خود سود بردهاند و منظور از واسوخت از فخر آن است كه شاعرِ مغرور و خودستا در مواضعي از سخن، دست از مفاخره و گران‌تني برميدارد و برعكس يا به فروتني و تواضع زبان ميگرداند يا آنكه ملول و دلشكسته گلايه و واگويه را مشق ميكند. اين مقاله نشان داده است، تغيير سه موقعيت سياسي اجتماعي و معرفتي و سِنّي سبب واگشت از فخر ميشود. در اين مقاله ضمن اشاره به حياتِ سه شاعر و دلايل خودستاييشان، تغيير سهگانۀ موقعيت آنان كه سبب گرايش به ضدفخر شده است، با شواهد متعدد از شعرشان تحليل و بررسي شده است. بازماندن از مناصب و موهبتها و انقلاب دروني شاعران، به همراه گذرِ عمر به‌عنوان سه واكنش مهم در رفتار شاعران خودستا، رفته‌رفته آنان را از تفاخر به‌سمت تواضع كشانده و واگشت از فخر را در شعرشان رقم زده است. يافته‌ها نشان مي‌دهد در هر سه شاعر، هر سه موقعيت باعث رويگرداني آنان از تفاخر مي‌شود همچنين بيشترين فراواني در فخريه و واسوخت از آن، در شعر خاقاني، سپس طالب آملي ديده مي‌شود و عرفي در مرتبۀ بعد قرار دارد.