تجربه زيسته دانشجويان از جامعه‌پذيري دانشگاهي در دوران شيوع ويروس كوويد 19

هدف پژوهش حاضر توصيف عميق از تجربه زيسته دانشجويان دكتري دانشگاه‌هاي تهران، علامه طباطبايي و اميركبير از جامعه‌پذيري دانشگاهي خود در دوران كرونا است. با استفاده از رويكرد كيفي و استراتژي استفهامي و نمونه‏گيري نظري، مصاحبه نيمه‏ساختار‏يافته با 18 دانشجوي دكتري (در سال 1399) انجام شد. سپس اطلاعات به دست آمده از مصاحبه‏ها با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA11 و روش كدگذاري باز، محوري و انتخابي مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت و درنهايت 139 كد باز، 20 كد محوري و 5 كد انتخابي شامل آموزش (با 5 كد محوري)، پژوهش (با 4 كد محوري)، تعاملات كنشگران علمي (با 6 كد محوري)، زيست روزمره (با 3 كد محوري) و تعاملات علمي بين‏المللي (با 2 كد محوري) استخراج شد. يافته‏ها نشان داد استفاده از اساتيد ساير دانشگاه‌ها براي تدريس، امتحان جامع مجازي، عدم كسب مهارت‏ها از طريق سيستم مجازي، افت يادگيري، تأخير در فرصت‏هاي مطالعاتي خارج از كشور، دسترسي محدود به منابع موردنياز، محدوديت ارتباطات رشته‏اي و بين‏رشته‏اي، تجربه احساس تنهايي، كاهش فرصت تدريس ياري اساتيد، كاهش حس پويايي از تجربيات دانشجويان در فرايند جامعه‏پذيري دانشگاهي در دوران شيوع ويروس كرونا بوده است. بحران كرونا شيوه‏هاي پيشين آموزش و حتي برخي شيوه‏هاي پژوهش را بي‏اعتبار ساخته است. ضرورت جلوگيري از اجتماعات (علمي و غيرعلمي) بر ارتباطات و اجتماعات تأثيرگذار بوده است. دانشجويان كاهش تعاملات رشته‏اي و بين‏رشته‏اي با ديگر دانشجويان را آسيب‏زننده مي‏دانند از طرف ديگر، افزايش چشمگير كنفرانس‌ها، سمينارها و لايوهاي مجازي به دليل كم‏هزينه بودن و امكان مشاركت از نقاط مختلف كشور و دنيا زمينه تعاملات اعضاي هيئت‌علمي، دانشجويان و متخصصين و تقويت اجتماعات علمي را فراهم كرده است. اين موارد نشان از تغيير در شيوه-هاي جامعه‏پذيري دانشجويان دكتري در دوران حضور فيزيكي اندك در دانشگاه مي‏دهد.