واكاوي سازگاري دانش بومي مديريت آب با شاخص‌هاي حكمراني خوب در فرايند توسعه پايدار (مورد مطالعه: روستاي ابرسج در استان سمنان)

آب عاملي كليدي در توسعه اجتماعي و اقتصادي است و بحران موجود آب نتيجه حكمراني نامناسب آن و نه فقط محدوديت منابع آب در كشور است. توجه به دانش بومي به لحاظ اينكه راه حل‌هايي مبتني بر طبيعت ارائه مي‌كند در مديريت پايدار منابع آب از نقش سازنده‌اي برخوردار است. سئوال كليدي كمتر پرداخته شده، اين است كه دانش بومي تقسيم و توزيع آب تا چه ميزان با شاخص‌هاي حكمراني خوب سازگاري دارد؟ بدين‌منظور، هدف از اين تحقيق استخراج نظام مديريت تقسيم و توزيع آب بهره‌برداران روستاي ابرسج در شهرستان شاهرود استان سمنان و تطابق آن با شاخص‌هاي حكمراني خوب است. اين مطالعه از نوع توصيفي-تحليلي و ابزار گردآوري اطلاعات مشاهده (مستقيم و مشاركتي) و با كمك ابزار پرسش‌نامه انجام شد. بدين‌منظور با تعداد 25 نفر از خبرگان محلي بطور اختصاصي مصاحبه انجام شد. چارچوب‌بندي نظام آبياري كهن ابرسج نشان داد كه اين نظام از نظم ارتباطي بالا بين واحدهاي مختلف تقسيم و توزيع آب و زمان‌بندي دقيق و منسجم برخوردار است. در شاخص شفافيت، مديريت تقسيم و توزيع فنجان‌ها، در شاخص عدالت‌گستري، چرخش چهل‌ها در مدار آبياري، در شاخص مشاركت‌پذيري تأمين هزينه‌ها، ترميم نهرها و هدايت جمعي آب، در شاخص نظارت، عدالت و پاسخگويي ترتيبات نهادي شكل گرفته با محوريت ميراب، بخشي از دانش بومي سازگار شده با الگوي حكمراني خوب آب است. اين پژوهش با بررسي نظام سنتي آب براي پيكربندي دوباره چارچوب‌هاي حكمراني آب موجود، به دنبال تشويق راه‌حل‌هاي نوآورانه و قابل انطباق كه ريشه در معرفت‌شناسي‌هاي بومي دارد، بوده است.