راهكارهاي بازدارنده براي جلوگيري از سيل به كمك سنجش‌ازدور و مدل‌سازي عامل مبنا (مطالعه موردي: شهرستان شوش)

در ميان همه مخاطرات طبيعي در كشور، با توجه به آمارهاي ثبت شده و مشاهدات، سيل از مخرب‌ترين آن‌ها بوده و بيشترين فراواني وقوع را نيز دارا مي‌باشد. سيلاب از جمله بلاياي طبيعي شناخته شده مي‌باشد كه خسارت مالي و جاني فراواني به همراه دارد. اين پديده با كمك شناسايي مناطق سيل‌خيز و مديريت مناسب قابل كنترل مي‌باشد. امروزه به دليل تجاوز انسان‌ها به حريم رودخانه‌ها و نيز تغيير كاربري‌هاي زمين و يا تخريب پوشش‌هاي گياهي، خسارات ناشي از وقوع سيل افزايش يافته است. اين عوامل سبب مي‌شوند تا علاوه بر افزايش خسارات جاني و مالي، خساراتي نظير فرسايش خاك در بالادست و رسوب‌گذاري در پايين‌دست نيز به وجود آيند. در اين پژوهش با استفاده از مدل‌سازي عامل مبنا در محيط شبيه‌سازي NetLogo مناطق مستعد سيل در شهرستان شوش شناسايي شد. مهم‌ترين ورودي به مدل توپوگرافي (مدل رقومي ارتفاعي) بوده و سپس با انجام رسترسازي بر روي منطقه و در نظر گرفتن بارندگي در هر سلول به‌عنوان يك عامل، شبيه‌سازي پويا و زمانمند انجام پذيرفت. نهايتاً با استفاده از تحليل‌هاي مكاني در نرم‌افزار ArcGIS و مقايسه نتايج شبيه‌سازي با موقعيت شهرستان و نقشه‌هاي كاربري اراضي منطقه، علت‌هاي احتمالي وقوع سيل در اين منطقه مورد بررسي قرار گرفت. مدل‌هاي عامل مبنا با استفاده از سيستم‌هاي اطلاعات مكاني (GIS) مي‌توانند به‌عنوان راهكاري نوين براي حل مسائل مكاني مانند بحران‌هاي طبيعي، اثرات مخرب زيست‌محيطي و غيره باشند. در نهايت راهكارهاي بازدارنده براي جلوگيري از وقوع سيلاب در اين منطقه مطرح مي‌شود.