ماليات مبادلات سهام در بورس اوراق بهادار تهران و تأثير آن بر معيارهاي كيفيت بازار با توجه به اندازه شركت

در اين پژوهش به بررسي تأثير متفاوت تغيير هزينه‌هاي مبادله بر برخي معيارهاي كيفيت بازار در بين شركت‌هايي با اندازه‌هاي مختلف پرداخته شده است. به اين منظور از كاهش نرخ ماليات مبادلات سهام در شهريور 1397 استفاده شد و اثر اين كاهش بر حجم معاملات، نوسان، كارايي قيمت و نقدشوندگي شركت‌هاي كوچك، متوسط و بزرگ ارزيابي و مقايسه شد. جامعه آماري پژوهش كليه شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است كه بدون انجام نمونه‌گيري، بر اساس ارزش بازار به سه پرتفوي كوچك، متوسط و بزرگ تقسيم شده است. داده‌هاي فركانس بالاي متغيرهاي وابسته پژوهش براي دوره زماني تير تا آبان ماه 1397 از وب‌سايت بورس تهران جمع‌آوري شده است. حجم معاملات، نوسان، كارايي قيمت و نقدشوندگي، بعد از كاهش ماليات، براي سه پرتفوي سهام كوچك، متوسط و بزرگ ارزيابي و مقايسه شد. يافته‌ها نشان دادند، كاهش ماليات تأثير متفاوتي بر معيارهاي كيفيت بازار در شركت‌هاي كوچك، متوسط و بزرگ گذاشته است. كاهش ماليات، نوسانِ شركت‌هاي كوچك را بيشتر از شركت‌هاي بزرگ كاهش داده و حجم مبادلات، نقدشوندگي و كارايي قيمت شركت‌هاي كوچك را بيشتر از شركت‌هاي بزرگ يا به همان اندازه افزايش داده است. به‌بيان‌ديگر آثار كاهش ماليات مبادلات سهام بر معيارهاي كيفيت بازار، با اندازه شركت رابطه معكوس داشته است؛ يعني هرچه شركت كوچك‌تر باشد، اين اثر شديدتر بوده است. در مجموع مي‌توان گفت مطلوبيت كاهش ماليات، بيشتر بر شركت‌هاي كوچك و متوسط ظاهر شده است؛ لذا كاهش مالياتِ شركت‌هاي كوچك‌تر يا معافيت آن‌ها از ماليات مبادلات سهام منطقي به نظر مي‌رسد. اين نتيجه مي‌تواند براي طراحي سياست‌هاي مربوط به شركت‌هاي كوچك و متوسط، روشنگر باشد.