اثر شدت مصرف انرژي بر انتشار دي‌اكسيدكربن در استان‌هاي ايران: رهيافت اقتصادسنجي فضايي

يكي از مهم ترين مسائل مربوط به محيط زيست، افزايش مصرف انرژي در فعاليت هاي اقتصادي است. انرژي جزو مهم ترين عوامل توسعه اقتصادي به حساب مي آيد، اما رسيدن به توسعه پايدار، بدون در نظر داشتن مسائل زيست محيطي امكان پذير نيست. انرژي از يك سو، نهاده توليد محسوب مي شود كه استفاده از آن براي رشد اقتصادي ضروري است و از سوي ديگر، مصرف انرژي، موجب انتشار گازهاي گلخانه اي مانند دي اكسيدكربن و عدم دستيابي به توسعه پايدار مي گردد. بر اين اساس هدف از انجام اين تحقيق، بررسي اثرات مستقيم و غيرمستقيم (سرريز) شدت مصرف انرژي بر انتشار دي اكسيدكربن در استان هاي ايران طي سال هاي 96-1387 (آخرين اطلاعات موجود ترازنامه هيدروكربوري استاني) با استفاده از الگوي اقتصادسنجي فضايي مي باشد. پيش از تخمين مدل، ابتدا آزمون ريشه واحد لوين، لين، چو (LLC) جهت بررسي پايايي متغيرها، برآورد شده، و در ادامه، از آزمون هاسمن و آزمون هاي تشخيص والد و والد چندگانه براي انتخاب مدل مناسب استفاده به عمل آمده، و نتايج حاصل از تخمين مدل، نشان داده است كه شدت انرژي، توليد ناخالص داخلي سرانه و جمعيت، اثر مثبت و مستقيم معناداري بر انتشار دي اكسيدكربن مناطق داشته اند. همچنين شدت انرژي، توليد ناخالص داخلي سرانه و تغيير ساختار استان ها، داراي اثرات غيرمستقيم (سرريزي) منفي بر انتشار دي اكسيدكربن استان ها مي باشند.