اثر آرايش كاشت، نيتروژن و مگافول بر عملكرد، اجزاي عملكرد و پروتئين دانه نخود تحت شرايط ديم

به‌منظور بررسي تأثير آرايش كاشت، كود نيتروژن و مگافول بر عملكرد، اجزاي عملكرد و پروتئين دانه نخود تحت شرايط ديم، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه دانشگاه گنبدكاووس در سال زراعي 97-1396 اجرا شد. عامل آرايش كاشت در سه سطح شامل 30×11، 45×7.4 و 60×5.5 سانتي‎متر (تراكم 30 بوته در مترمربع) و عامل مصرف كود در پنج سطح شامل عدم مصرف و مصرف 50 و 100 كيلوگرم نيتروژن خالص و مصرف يك و دو ليتر مگافول در هكتار بودند. بيش‎ترين تعداد دانه در بوته و عملكرد دانه مربوط به آرايش‌هاي كاشت 30×11 و 45×7.4 و كم‎ترين آن مربوط به آرايش كاشت 60×5.5 سانتي‎متر بود. عملكرد دانه با كاربرد 100 و 50 كيلوگرم نيتروژن در هكتار بيش از تيمارهاي ديگر بود. بيش‎ترين و كم‎ترين درصد پروتئين دانه به‎ترتيب مربوط به آرايش كاشت 60×5.5 و 30×11 سانتي‎متر بود. وزن 1000 دانه با كاربرد 100 و 50 كيلوگرم نيتروژن و دو ليتر مگافول در هكتار بيش از ساير تيمارها بود. شاخص برداشت با كاربرد كود حداكثر و در تيمار عدم مصرف كود حداقل بود. در مجموع، با توجه به تأثير بيش‌تر نيتروژن بر عملكرد دانه نسبت به مگافول و عدم وجود تفاوت معني‌دار بين مصرف 100 و 50 كيلوگرم نيتروژن در هكتار، به‌نظر مي‌رسد مصرف 50 كيلوگرم نيتروژن و آرايش كاشت 30×11 مناسب‌ترين توصيه جهت كاشت نخود ديم در منطقه گنبدكاووس باشد.