تأثير همزيستي با گونه‌هاي قارچ ميكوريزا بر صفات كمي و ‌كيفي توده‌هاي بذري گياه دارويي كاسني در شرايط گلخانه

ميكوريزا يكي از رايج‌ترين ميكروارگانيزم‌هاي همزيست با گياهان محسوب مي‌شود. به‌منظور ارزيابي سازگاري توده‏هاي مختلف بذري گياه كاسني و تلقيح با قارچ ميكوريزا، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‏هاي كامل تصادفي شامل دو توده بذري (اردبيل و فارس) و تيمار همزيستي با گونه هاي قارچ ميكوريزا (Glomus mosseae، Glomus intraradices و عدم كاربرد) در سه تكرار در گلخانه در سال 1398 اجرا شد. ميزان تركيبات فيتوشيميايي (فنول، فلاونوئيد و فعاليت آنتي‏اكسيداني، كلروفيل a، b و كل)، وزن تر و خشك ريشه و طول آن، جذب عناصر معدني در گياه كاسني اندازه‏گيري شد. نتايج نشان داد كه توده بذري و كاربرد قارچ‏هاي ميكوريزا تأثير معني‌داري بر صفات رويشي، مقدار توليد كلروفيل، فنول و فلاونوئيد كل و فعاليت آنتي‏آكسيداني گياه داشت. بالاترين مقدار توليد فنل كل (77/3 ميلي‏گرم بر گرم وزن تر)، فلاونوئيد كل (21/1 ميلي‏گرم بر گرم وزن تر)، فعاليت آنتي‏آكسيداني (23/5 ميلي‏گرم بر گرم وزن تر) و پارامترهاي رشد رويشي در تيمار توده اردبيل و تحت كاربرد قارچ G. intraradices و كم‌ترين مقدار آن‏ها در توده فارس در شرايط عدم كاربرد قارچ مشاهده شد. نوع توده بذري باعت تغيير در ميزان رشد و تركيبات فيتوشيميايي گياه مي‌شود. با كاربرد قارچ‌هاي ميكوريزا پارامترهاي رشدي بهبود يافتند. تأثير كاربرد قارچ G. intraradices، كارآمدتر از همزيستي ناشي از قارچ G. mosseae تشخيص داده شد. براساس نتايج پژوهش حاضر و با توجه به سازگاري ميكوريزا با محيط زيست، استفاده از قارچ‏هاي مذكور به‌منظور افزايش عملكرد انواع گياهان و به‌ويژه گياهان دارويي قابل توصيه است.