تغييرات كربن آلي خاك توده‌هاي اوري (.Quercus macranthera C. A. Mey) در جنگل‌هاي هيركاني

شناسايي تغييرات كربن آلي جنگل هاي اوري (.Quercus macranthera C. A. Mey) واقع در ارتفاعات بالابند جنگل‌هاي هيركاني مي تواند اطلاعات مناسبي براي مديريت بهينه و حفاظت جنگل هاي مذكور در اختيار قرار دهد. در پژوهش پيش‌رو، به طور تصادفي چهار قطعه نمونه با ابعاد 20 × 20 مترمربع در هر يك از توده هاي اوري رويشگاه هاي پانومه سر لاويج، كلنگاي نكاء و توسكستان گرگان پياده شد. در مركز و چهار گوشه هر يك از قطعات نمونه، به طور جداگانه نمونه هاي خاك از دو عمق 15 -0 سانتي متر (لايه فوقاني خاك) و 30-15 سانتي متر (لايه زيرين خاك) به‌شكل تركيبي جمع آوري و در آزمايشگاهي ويژگي‌هاي آن‌ها اندازه‌گيري شد. در هر قطعه نمونه، ويژگي هاي زيستي درختان شامل قطر برابر سينه، ارتفاع كل، تراكم و قطرمتوسط تاج درختان و نيز ويژگي هاي فيزيوگرافي زمين اندازه گيري و ثبت شد. نتايج آزمون چندمتغيره مانوآ نشان داد كه مقادير كربن آلي و نيتروژن كل در لايه فوقاني و زيرين خاك در بين رويشگاه هاي مختلف اختلاف معني داري نداشتند. بر خلاف آن، نتايج آزمون مذكور نشان داد كه مقدار فسفر و پتاسيم قابل جذب در عمق هاي مختلف خاك بين رويشگاه هاي مورد پژوهش تغييرات معني دار داشت. برمبناي نتايج آزمون همبستگي پيرسون، مقدار كربن آلي و نيتروژن كل در لايه هاي مختلف خاك با متغيرهاي كمي درختان توده هاي اوري در رويشگاه هاي مورد پژوهش ارتباط معني داري نداشت. از سويي، نتايج نشان دادند كه تغييرات عناصر غذايي (NPK) و كربن آلي به‌شكل متقابل چه در داخل هر يك از لايه هاي خاك و چه در بين لايه هاي مذكورخاك مستقل از يكديگر بودند و همبستگي معني داري نداشتند. نتايج آزمون t جفتي نيز نشان داد كه فقط مقادير نيتروژن كل بين عمق هاي مختلف خاك داراي اختلاف معني داري بود (0.05 p ؛ 2.59 = t). در يك نتيجه گيري كلي مي توان عنوان كرد كه تغييرات كند كربن آلي خاك توده هاي اوري موجب شده است كه اثرات گونه اي توده هاي مذكور در رابطه با تغييرات مورد اشاره معني دار نباشد.