مطالعه رفتار زيست محيطي زنان روستايي با استفاده از تئوري ارزش- عقيده- هنجار مطالعه موردي: روستاي ديوا شهرستان بابل

رشد فزاينده جمعيت و تخريب شديد محيط ‌زيست توسط انسان از يك‌سو و عدم شناخت و استفاده از ظرفيت‌هاي انساني موجود در كنترل و كاهش معضلات زيست ‌محيطي، سكونتگاه‌هاي انساني را با مشكلات فراواني روبرو نموده است. با توجه به اينكه بسياري از مشكلات زيست‌محيطي از انسان‌ها ناشي مي‌شود، رفتارهاي زيست‌محيطي انسان از مهم‌ترين و مؤثرترين عوامل بر محيط‌زيست است. به‌نحوي‌كه ضمن تأثير بر مسائل محيط زيستي، تحت تأثير آن‌ها قرار مي‌گيرد. هدف اين تحقيق مطالعه رفتارهاي زيست‌محيطي زنان روستاي ديوا در شهرستان بابل مي‌باشد روش پژوهش كيفي است و جامعه آماري شامل كليه زنان روستاي ديوا است كه حجم نمونه 20 نفر كه به اشباع نظري ختم گرديد و نمونه‌گيري به شيوه هدفمند بود. در اين پژوهش از تئوري ارزش-عقيده- هنجار براي بررسي اثرگذاري عوامل مهم بر رفتار زيست‌محيطي زنان روستايي استفاده‌شده است. نتايج حاصل از مصاحبه‌ها نشان مي‌دهد بر اساس دسته‌بندي باورها و رويه‌هاي زنان روستايي پيرامون طبيعت و محيط‌زيست، آن‌ها رفتارهاي محيط زيستي متفاوتي داشتند اين رفتارها شامل مؤلفه‌هاي سبك زندگي حفاظتي، آگاهي از پيامدها، هنجارهاي شخصي، ارزش‌هاي زيست‌بوم و جهان‌بيني اكولوژيكي است. همچنين مي‌توان گفت متغيرها بر يكديگر و بر رفتار محيط زيستي زنان موثر بوده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه با توجه به نقش برجسته هنجارهاي شخصي و لحاظ نمودن اعتقادات و آموزه‌هاي ديني و مذهبي، حفاظت محيط‌زيست مي‌تواند به‌عنوان يك هنجار اعتقادي و اخلاقي موردتوجه قرار گيرد. نكته مهم ديگر افزايش آگاهي و دانش محيط زيستي زنان روستايي است كه با شناخت اثرات فعاليت‌ها بر محيط‌زيست روستا مي‌توانند آن‌ها را مديريت نموده و اثرات را به حداقل كاهش دهند.