تحليل فضايي پايداري نظام شهري با تاكيد بر جايگاه شهر هاي كوچك استان ايلام

استقرار الگوي نظام متعادل شهري بر پايه توسعه شهر هاي كوچك گامي اساسي در راستاي توزيع عادلانه امكانات و خدمات بوده و به توزيع قانونمند و آرايش يافته فضايي جمعيت و سكونتگاه هاي انساني بر پهنه ملي مي انجامد و با توسعه اين گونه شهر ها زنجيره اتصال شهر هاي بزرگ به روستاها و روستاشهر ها نيزتكميل خواهد. هدف اين پژوهش بررسي و تحليل فضايي وضعيت نظام فضايي شهري استان ايلام در دوره هاي سرشماري 1355 تا 1395 و با استفاده از مدل هاي ارزيابي و تحليل نظام شهري مانند؛ قانون اندازه – مرتبه زيف، مدل تعديل يافتۀ اندازه - مرتبه، ضريب آنتروپي، منحني لورنز و ضريب جيني، شاخص دو شهر، شاخص مهتا، شاخص تمركز نخست شهر، شاخص تمركز هرفيندال، شاخص عدم تمركز هندرسون است. روش گرد آوري اطلاعات با استفاده از روش غير مستقيم؛ياكتابخانه اي بر پايه اطلاعات سرشماري هاي 1355 تا1395 مركز آمار ايران انجام شده است. نتايج پژوهش نشان مي دهد نظام فضايي شهر هاي استان ايلام الگويي نامتعادل دارد، نقش و جايكاه پايين شهر هاي كوچك در نظام سلسله مراتبي شهر هاي استان متناسب با ميزان جمعيت و تعداد آنها، موقعيت برتر سياسي – اداري شهر ايلام، سبب هدايت جريان حركات جمعيتي براي دسترسي به اندك امكانات وخدمات موجود در شهر ايلام گرديده و همين عامل باعث تشديد شكاف در نظام سلسله مراتبي شهر ايلام با شهر هاي كوچك موجود شده است. اقدامات مداخله گرانۀدولت در راستاي تقويت شهر هاي كوچك از طريق افزايش اعتبارات استاني به منظور تقويت شهر هاي كوچك و توسعه زير ساخت هاي آموزشي، بهداشتي - در ماني، فناوري هاي IT ، زير ساخت راهها، ايجاد فرصت هاي شغلي، توسعۀ مسكن، عدم تمركز گرايي اداري و سياسي مهمترين راهكار ها در راستاي تعديل نظام شهري استان مي باشد.