وليعهدي امام رضا عليهم السلام و نقش آن در تحول مفهوم و مصداق «اهل بيت» براي ايرانيان

مسأله پژوهش حاضر تأثير وليعهدي و هجرت امام رضا عليه السلام بر مفهوم و مصداق اهل بيت عليهم السلام نزد ايرانيان است. سؤال مطرح در اين پژوهش آن است كه «آيا مي توان تفاوتي بين مفهوم و مصداق اهل بيت نزد ايرانيان در دوره اموي با عباسي و به ويژه از بعد ماجراي وليعهدي قائل شد؟».ايرانيان از ابتداي آشنايي با اسلام علاقمند به خاندان پيامبر صلي الله عليه و آله بودند و شواهد و قرائن بسياري دال بر اين ادعا وجود دارد اما به نظر مي رسد تفكيكي بين فرزندان پيامبر صلي الله عليه و آله و ديگر بني هاشم قائل نبودند. از اين رو مي توان تفاوت هايي بين مفهوم و مصداق اهل بيت عليهم السلام نزد ايرانيان در دو دوره ي امويان و عباسيان و به ويژه بعد از حضور امام رضاعليه السلام در ايران قائل شد. با حضور امام رضاعليه السلام در ايران و فراهم شدن زمينه براي برپايي جلسات مناظره و بحث و نظر و به ويژه از مسير گفتمان امامت؛ زمينه معرفي اهل بيت عليهم السلام به ايرانيان مهيا گرديد. عدم وجود پژوهشي مستقل در اين زمينه؛ ضرورت و اهميت طرح اين پژوهش را بيش تر مشخص مي كند. روش تحقيق در اين پژوهش، توصيفي – تحليلي و شيوه گردآوري اطلاعات، كتابخانه اي و با استفاده از منابع دست اول اسلامي و شيعي و مآخذ متعدد است.