مقايسۀ اثربخشي تمرينات حافظه كاري ـ حركتي و فعاليت‌هاي ادراكي ـ حركتي بر ظرفيت فراخناي اعداد و توالي عدد ـ حرف كودكان كم‌توان ذهني آموزش‌پذير

سابقه و هدف: با توجه به مشكل كودكان كم‌توان ذهني در حافظه كاري و اهميت آن در يادگيري‌هاي بعدي و اثرات كارايي پردازش در زندگي روزمره، معرفي برنامه‌هاي مناسب به‌منظور تقويت حافظه كاري اين كودكان بسيار مهم است. بنابراين، هدف پژوهش حاضر مقايسه اثربخشي تمرينات حافظه كاري ـ حركتي و فعاليت‌هاي ادراكي ـ حركتي بر ظرفيت فراخناي اعداد و توالي عدد ـ حرف كودكان كم‌توان ذهني آموزش‌پذير بود. مواد و روش‌‌ها: مطالعۀ حاضر از نوع نيمه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون ـ پس‌آزمون با دو گروه تجربي و يك گروه كنترل بود. با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس، 30 دانش‌آموز كم‌توان ذهني در ردۀ سني 8 تا 11 سال به‌عنوان نمونه آماري انتخاب شدند. سپس به‌صورت تصادفي به سه گروه حافظه كاري ـ حركتي، ادراكي ـ حركتي و كنترل تقسيم شدند. گروه‌هاي آزمايش طبق پروتكل مشخص در دوره اكتساب 16 جلسه‌اي به مدت دو ماه (هر هفته دو جلسه) شركت كردند. به‌منظور سنجش حافظه كاري، از خرده‌آزمون‌هاي ظرفيت فراخناي اعداد و توالي عدد ـ حرف نسخه چهارم هوش وكسلر استفاده شد. براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها از آزمون‎هاي آماري تحليل واريانس با اندازه‌هاي تكراري، تحليل واريانس يك‌سويه، كروسكال واليس و فريدمن در نرم‌افزار SPSS نسخۀ 24 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج تفاوت معناداري را در مؤلفه‌هاي ظرفيت عدد مستقيم، ظرفيت عدد كل و توالي عدد ـ حرف بين گروه‌هاي حافظه كاري ـ حركتي و ادراكي ـ حركتي با گروه كنترل نشان داد (0.05 P). با اين ‌حال، بين گروه‌هاي حافظه كاري ـ حركتي و ادراكي ـ حركتي تفاوت معناداري مشاهده نشد (0.05 P). نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج مطالعه، تمرينات حافظه كاري-حركتي و فعاليت‌هاي ادراكي-حركتي باعث بهبود عملكرد حافظه كاري كودكان كم‌توان ذهني آموزش‌پذير مي‌شود.