اثر آسپارتام بر هيستولوژي و هيستومورفومتري معده در موش سوري نژاد Balb/C

مقدمه: آسپارتام يكي از شيرين كننده هاي سنتتيك است كه در چند دهه اخير، به‌طور گسترده اي در مواد غذايي به‌عنوان جايگزين قند استفاده مي شود. مطالعۀ حاضر با هدف بررسي اثر دوزهاي متفاوت آسپارتام بر تغييرات هيستولوژي و هيستومورفومتري معده در موش سوري نژاد Balb/C صورت گرفته است. مواد و روش ها: در اين مطالعه، 24 سر موش سوري مادۀ نژاد Balb/C در سن سه  هفتگي انتخاب شدند و به سه گروه تجربي كه به روش گاواژ محلول ml 3/0 آسپارتام را با دوزهاي 100، 200 و 400 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن بدن و يك گروه شاهد كه آب آشاميدني را به‌صورت مشابه تا سن 9 هفتگي دريافت كردند، تقسيم گرديدند. در پايان دورۀ آزمايش، از معده مقاطع بافتي تهيه و به روش هماتوكسيلين-ائوزين رنگ آميزي شدند. پس از بررسي هيستولوژي، به‌وسيلۀ ميكروسكوپ نوري مجهز به نرم‌افزار Axiovision، ضخامت مخاط، زيرمخاط، عضلات و عمق پيت‌ها اندازه‌گيري و فراواني سلول‌هاي مرزنشين در ابعاد 6.25×104 ميكرومتر مربع محاسبه گرديد. يافته‌ها: نتايج هيستولوژي بيانگر تخريب و درهم‌ريختگي اپيتليوم مخاط و پيت‌هاي معدي به همراه تحليل سلول‌هاي غده‌اي بود. در بررسي هيستومورفومتريك، در بخش غيرغده‌اي، تنها ضخامت مخاط افزايش معني‌داري ميان گروه دريافت‌كنندۀ بيشترين دوز آسپارتام (mg/kg 400 وزن بدن) نسبت به گروه شاهد داشت (P 0.05)، درحالي‌كه در ارزيابي بخش غده‌اي، ضخامت مخاط و عضلات در هر سه گروه تجربي و ضخامت زيرمخاط در بخش غده‌اي و غيرغده‌اي در گروه تجربي (mg/kg 400 وزن بدن)، افزايش معني داري نسبت به گروه شاهد نشان دادند (P 0.05). علاوه بر اين، عمق پيت‌ها افزايش معني‌دار و فراواني سلول‌هاي مرزنشين كاهش معني‌داري در گروه‌هاي تجربي نسبت به گروه شاهد داشت (P 0.05). بحث و نتيجه‌گيري: علي‌رغم اينكه آسپارتام با كاهش فراواني سلول‌هاي مرزنشين تا حدودي مي‌تواند نقش حفاظتي داشته باشد، اما آگاهي از اينكه اين مادۀ ويژه با دوز بالاتر قادر است موجب تغييرات بافتي در لايه‌هاي مختلف معده گردد، نيز ضروري است و بهتر است با احتياط بيشتري مصرف شود.