ارزيابي نظري، دستگاهي و سميت سلولي نانوذرات فريت روي سنتزشده به‌منظور استفاده در انتقال هدفمند دارو به بافت هدف: ديدگاه نانوبيوشيمي فيزيك

مقدمه: امروزه استفاده از نانومواد مغناطيسي نويددهندۀ دارورساني هدفمند و هوشمند است. اين نانوحامل‌هاي دارويي مغناطيسي قابليت پاسخ مناسب و هوشمند به ميدان مغناطيسي خارجي اعمالي را دارند كه از اين موضوع مي‌توان در آزادسازي انتخابي دارو در بافت هدف استفاده كرد؛ ازاين‌رو، در اين پژوهش به سنتز نانوذرات فريت روي و بررسي برخي از خواص ساختاري، الكتروني و مغناطيسي آن‌ها پرداخته شد. هدف غايي اين پژوهش استفاده از فناوري نانو و مكانيك كوانتوم در دارورساني هوشمند و هدفمند به‌منظور ارتقاي كيفيت زندگي بيمار و كاهش آثار مخرب ناشي از توزيع ناخواستۀ دارو در بافت‌هاي سالم بدن است. مواد و روش ها: در اين مطالعه، نانوذرات فريت روي با استفاده از عمليات گرمايي تهيه شد؛ سپس ويژگي هاي ساختاري و مغناطيسي اين نانوذرات با استفاده از روش هاي تصويربرداري-اندازه گيري در ابعاد نانو بررسي گرديد. علاوه بر اين، آزمون سميت سلولي (MTT) روي ردۀ سلولي فيبروپلاست موش (NIH3T3) انجام گرفت و نتايج به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزيه‌وتحليل شد؛ همچنين با استفاده از نتايج محاسبات كوانتومي، سامانۀ مولكولي كيتوسان به‌عنوان پوشش اين حامل دارويي پيشنهاد گرديد. يافته‌ها: تحليل نتايج به‌دست‌آمده از طيف پراش پرتوي ايكس (XRD) و ميكروسكوپ الكتروني (SEM)، وجود ساختار اسپينلي و اندازۀ كوچك اين ذرات (23-20 نانومتر) را تأييد كرد؛ همچنين نتايج به‌دست‌آمده از مغناطيس‌سنج لرزان و طيف‌سنج تشديد پارامغناطيس وجود خاصيت پارامغناطيسي در نانوذرات سنتزي را نشان داد. علاوه بر اين، تحليل نتايج به‌دست‌آمده از مغناطيس‌سنج لرزان نشان‌دهندۀ پسماند مغناطيسي پايين نانوذرات مغناطيسي سنتزي است. اين موضوع مي‌تواند در سازوكار رهاسازي هدفمند دارو مفيد واقع شود. تحليل نتايج آزمون سميت سلولي (MTT) بر نانوذرات سنتزي نشان داد كه سميت اين نانوذرات بسته به غلظت (مقدار دوز مصرفي) و زمان است، به طوري كه در غلظت‌هاي بيشتر از 20 ميكروگرم بر ميلي‌ليتر و همچنين با گذشت زمان، فعاليت حياتي سلول‌ها كاهش يافت. بحث و نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج اين پژوهش، استفاده از نانوذرات مغناطيسي فريت روي (با پوشش كيتوسان) براي انتقال هدفمند دارو به بافت هدف پيشنهاد شد. ويژگي هاي منحصربه‌فرد اين نانوذرۀ حامل دارويي، مانند پاسخ مناسب به ميدان مغناطيسي، اندازۀ مناسب ذرات و همچنين سميت پايين، پزشك را قادر مي سازد كنترل دقيق‌تري بر دارورساني هدفمند به بافت هدف داشته باشد.