سنجش قرارگاه‌هاي رفتاري در ميادين شهري؛ مطالعه تطبيقي ميدان نقش جهان و ميدان امام علي در اصفهان

توجه به اصل همساختي و تناسب ساختارهاي كالبدي با الگوهاي رفتاري در قالب مكان –رفتار يا قرارگاه هاي رفتاري، موضوع مهمي در كيفيت بخشي به فضاهاي شهري است. هدف اين پژوهش سنجش ميزان همساختي  قرارگاه­هاي رفتاري مبتني بر چارچوب نظري باركر و پاسخ به اين پرسش است كه همساختي محيط و رفتار در فضاهاي شهري مورد مطالعه (ميدان) چه ميزان و چگونه متفاوت است؟ روش اين پژوهش، توصيفي-ارزيابانه و مبتني بر راهبرد مطالعه موردي است و ثبت رفتارها با استفاده از تكنيك مشاهده و برداشت رفتار صورت گرفته است. در مقاله ي حاضر، ميدان نقش‌جهان و ميدان امام‌علي اصفهان به‌عنوان دو ميدان داراي جايگاه ويژه در منظر تاريخي و هويتي شهر و متفاوت به لحاظ عملكرد، انتخاب و تحليل رفتارها در اين دو ميدان در سه مقطع صبح (11-8)، ظهر (14-12) و شب (18-21)، در يك بازه سه ماهه، بر اساس معيارهاي كالبدي و تأثيرات آن ها بر محيط در قالب رفتارهاي هنجار (سازگار با محيط) و ناهنجار (ناسازگار با محيط) انجام و پيشنهاداتي براي تقويت قرارگاه هاي رفتاري ارائه گرديد. نتايج حاصل، نشان دهنده بيشتر بودن همساختيِ ميدان نقش‌جهان براي فعاليت هاي انتخابي و بيشتر بودن فعاليت هاي اجباري و عبوري در ميدان امام‌علي مي‌باشد. لحاظ ملاحظات ايجاد محصوريت و مقياس انساني، جذابيت كريدورهاي ديد، جداره‌هاي فعال و سرزنده، قابليت انجام فعاليت‌هاي انتخابي و غيررسمي، سبزينگي، نورپردازي در شب، احساس آسايش و امنيت، حس تعلق و اين هماني در ميدان نقش‌جهان، همساختي بيشتر اين ميدان را براي رفتارهاي انتخابي در مقايسه با ميدان امام‌علي موجب گرديده است.