بررسي تطبيقي وادي توحيد از ديدگاه مولانا و عطار

هدف از اين پژوهش بررسي تطبيقي وادي توحيد از ديدگاه مولانا و عطار بوده است. در اين پژوهش، نشان داده شده كه مولانا جلال‌الدين بلخي چگونه در اثر ماندگار خويش، مثنوي معنوي، با طي كردن وادي توحيد با سالكان راه طريقت همراه و همگام است. از طرفي چون مثنوي يك اثر تعليمي ـ تمثيلي است به صورت مختصر به بررسي پاره‌اي از داستان‌ها و تمثيلاتي مي‌پردازيم كه مولانا در آن به يكي از هفت وادي اشاره كرده است. البته تعداد مقامات در منطق­ الطير عطار به طور آشكار هفت وادي ذكر شده است كه عبارتند از: طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحيد، حيرت و فقر و فنا. در ميان شاعران عرفاني، عطار است كه مرز مقامات را به خوبي مشخص كرده و كتاب «منطق الطير» خويش را بر پايۀ همين هفت مقام بنا نهاده و نظمي مشخص و منطقي در سير بيان انديشه‌هاي عرفاني خويش داشته و توحيد را در منطق الطير بسيار نمايان بيان نموده است. در نتيجه مولانا در مثنوي بر تعداد مقامات مقيد نبوده است و تفكيكي ميان آنها قائل نيست. او نيز  به نظم و ترتيب آن ها نظر نداشته است و يكي از مهم ترين مقامات را هر دو شاعر توحيد مي دانند.