ارزيابي پياده‌سازي معماري سازماني بر روي سيستم‌هاي مديريت اطلاعات آزمايشگاه‌هاي تحقيقاتي با استفاده از بلوغ سازماني

زمينه و هدف: معماري سازماني منطبق بر نيازهاي آزمايشگاهي، با استفاده ازمشتركات چارچوب‌هاي معماري سازماني معتبر و موجود، باعث هم‌راستايي نيازها با استراتژي‌ها و اهداف سازماني و زير‌ساخت‌هاي فناوري اطلاعات مي‌شود. ارزيابي بلوغ معماري سازماني يكي از روش هاي مديريت موثر فرايند معماري سازماني است. هدف از مطالعه‌ي حاضر، ارزيابي پياده‌سازي مدل معماري سازماني بر روي سيستم‌هاي مديريت اطلاعات آزمايشگاهي مي‌باشد.روش بررسي: در اين مطالعه كه به روش كمي در سال ۱۳۹۸ انجام شد، مدل معماري سازماني پيشنهادي صدر و همكاران كه نتيجه‌ي تلفيق دو مدل معماري زكمن و مدل معماري سرويس‌ گرا با سيستم‌هاي مديريت اطلاعات آزمايشگاهي بود، در دانشگاه صنعتي شريف مورد ارزيابي بلوغ معماري سازماني قرار گرفت. جامعه‌ي آماري اين ارزيابي، بر اساس جدول تعيين نمونه‌ي مورگان، شامل ۱۰۰ نفر از افراد خبره در زمينه سيستم‌هاي مديريت اطلاعات آزمايشگاهي در نظر گرفته شد. روش (Capacity Maturity Model) CMM، كه بر اساس طيف ليكرت طراحي شده، به عنوان ابزار سنجش پرسش‌نامه مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزيه و تحليل اطلاعات، از شاخص‌هاي توصيفي فراواني، درصد و آزمون T تك‌نمونه‌اي براي مقايسه‌ي ميانگين‌ها در نرم‌افزار SPSS استفاده شد. يافته‌ها: ارزيابي بلوغ معماري سازماني شامل چهار بعد در حوزه‌هاي برنامه‌ريزي و سازماندهي فناوري اطلاعات، توسعه و پياده‌سازي فناوري اطلاعات، خدمت‌رساني و پشتيباني فناوري اطلاعات و حوزه‌ي نظارت و ارزيابي فناوري اطلاعات بود. در بين ابعاد بلوغ معماري سازماني، كمترين ميانگين مربوط به حوزه‌ي نظارت و ارزيابي و بيشترين ميانگين مربوط به حوزه‌ي خدمت‌رساني و پشتيباني بود. ابعاد از لحاظ وضعيت به ترتيب عبارت بودند از: بعد خدمت‌رساني و پشتيباني، بعد برنامه‌ريزي و سازماندهي، بعد توسعه و پياده سازي و بعد نظارت و ارزيابي. نتايج آزمون هاي تحليلي در حوزه‌هاي مربوط به بلوغ معماري سازماني شامل حوزه‌هاي برنامه‌ريزي و سازماندهي، توسعه و پياده‌سازي و خدمت‌رساني و پشتيباني تفاوت معناداري نشان داد(۰/۰۰۰۱ P)، در حالي‌كه در حوزه‌ي نظارت و ارزيابي تفاوت معني داري نشان نداد. نتيجه‌گيري: ارزيابي پياده‌سازي چارچوب معماري پيشنهادي در محيط‌هاي آزمايشگاهي نشان‌دهنده‌ي بلوغ‌يافتگي مدل ارايه شده در سه حوزه‌ي برنامه‌ريزي و سازماندهي، توسعه و پياده‌سازي، و خدمت‌رساني و پشتيباني است. همچنين ارتقاي بلوغ معماري سازماني نيازمند توجه بيشتر به حوزه‌ي نظارت و ارزيابي واصلاحات اين حوزه است.