بررسي اثرات ضدقارچي عصاره‌ي الكلي گياه بومادران و زنيان بر روي كانديدا آلبيكنس جدا شده از دنچر استوماتيت

زمينه و هدف: استوماتيت دندان مصنوعي شايع‌ترين ضايعه مخاطي دهان در بين استفاده‌كنندگان از پروتز است. از آن‌جايي‌كه در دو دهه اخير گزارش‌هاي متعددي مبني بر مقاومت گونه‌هاي كانديدا آلبيكنس نسبت به داروهاي ضدقارچي وجود دارد، در صورت تأييد اثرات ضدقارچي گياه بومادران و زنيان، اين تركيبات ممكن است داروي كمكي مناسبي در كنار مصرف داروهاي ضدقارچي رايج باشند. از اين‌رو مطالعه‌ي حاضر با هدف بررسي فعاليت ضدقارچي عصاره‌هاي الكلي بومادران معمولي و زنيان رومي عليه كانديدا آلبيكنس جدا شده از استوماتيت دندان مصنوعي انجام شد. روش بررسي: حساسيت دارويي ۵۰ ايزوله كانديدا آلبيكنس با منشا دنچر استوماتيت نسبت به عصاره‌هاي الكلي گياهان بومادران، زنيان و نيز داروهاي ضد قارچي ميكونازول و نيستاتين به روش ميكرودايلوشن براث و بر اساس دستورالعمل CLSI-M۲۷S۴ انجام گرفت. دامنه‌ي رقت براي تمامي تركيبات ۱۶-۰/۰۱۶ ميكروگرم/ميلي ليتر بود. غلظتي از تركيبات كه حداقل ۵۰% مهار رشد را نسبت به گروه كنترل مثبت نشان داد به‌عنوان MIC (حداقل غلظت مهاري رشد) در نظر گرفته شد. آناليز آماري با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرديد و سطح معني‌داري به‌صورت ۰/۰۵ P در نظر گرفته شد. يافته‌ها: دامنه‌ي MIC به‌دست آمده در روش ميكروبراث دايلوشن براي داروهاي ضدقارچي ميكونازول، نيستاتين و نيز عصاره‌هاي الكلي گياهان بومادران و زنيان بر روي كانديدا آلبيكنس، نزديك به هم بوده كه نشان ‌مي‌دهد تاثيرگذاري آن‌ها بر روي گونه‌هاي كانديدا آلبيكنس تفاوت معني‌داري ندارد(۰/۰۵ P). بيشترين و كمترين مقدار MIC به ترتيب مربوط به عصاره متانولي بومادران با ميانگين 2/55+-2/67 ميكروگرم /ميلي ليتر و ميكونازول با ميانگين 0/057+-0/067 ميكروگرم /ميلي ليتر بود. مقايسه نتايج MIC ها بين عصاره هاي الكلي و داروهاي ضدقارچي، تفاوت معناداري نشان داد (0/001 P). نتيجه‌گيري: باتوجه به MIC ها به‌دست آمده، تاثيرگذاري عصاره‌هاي الكلي گياهان بومادران و زنيان در مقايسه با داروهاي ضدقارچي نيستاتين و ميكونازول كمتر بوده اما امكان دارد نسبت به داروهاي شيميايي ديگر MIC كمتر و تاثيرگذاري بيشتري داشته باشند.