در راستاي توصيف اسناد تاريخي: شناسايي و معرفي مهرهاي صدراعظم‌هاي قاجار

مهرها ابزاري براي متخصصان آرشيوها و محققان در توصيف و شناخت اسناد قديمي هستند.هدف: توليد منبعي مستند و مرجع از مهر صدراعظم‌هاي قاجار در دورۀ صدارت.روش٫ رويكرد پژوهش: روش پژوهش كتاب‌خانه‌اي است و ابزار جمع‌آوري اطلاعاتْ سياهۀ وارسي است. جامعۀ موردمطالعه فرمان‌هاي پژوهش‌كدۀ تاريخ معاصر و ساير مراكز اسنادي است.يافته‌ها و نتيجه‌گيري: متن مهر صدراعظم‌هاي دورۀ قاجار از ابتداي اين دوره تا اواسط دورۀ ناصري از آيات قرآن، اذكار، دعاها، كنيه‌ها، عناوين، القاب و نام‌ها گرفته شده بود. از صدارت ميرزاآقاخان نوري واژۀ صدراعظم در مهرها راه يافت. دو واژۀ هم‌معني اتابك اعظم و وزير اعظم در دورۀ مظفري در مهرها باب شد. در مهرهاي دورۀ محمدعلي‌شاه، واژه‌هاي اتابك اعظم و صدراعظم پيدا شد. در اين تحقيق از 24 صدراعظم 54 نقش مهر با مستندات، توضيح شكل، علائم، مناسبت تاريخ حك، نوع خط و زبان به‌دست آمد. از دورۀ ناصري علامت شيروخورشيد در برخي از مهرها ظاهر شد. شكل مهرها مستطيل، مربع، بيضي، هشت‌گوش و گلابي بود و خط اغلب آن‌ها نستعليق و زبان مهرها عربي، فارسي/عربي و فارسي بود. در اين تحقيق از 24 صدراعظم 54 نقش مهر با مستندات، توضيح شكل، علائم، مناسبت تاريخ حك، نوع خط و زبان به‌دست آمد و با اين تحقيق بخشي از كمبود منبع مرجع در شناخت مهرهاي رجال پوشش داده شد.