شناسايي مؤلفه‌هاي انضباط سازماني از ديدگاه نهج‌البلاغه

هدف: انضباط سازماني نقش مهمي در زندگي بشر و ادارۀ جوامع داشته است. يكي از متغيرهاي كليدي در رشد و توسعۀ هر سازمان، داشتن كاركناني منضبط و نظم و ترتيب در امور آن سازمان است؛ نظمي كه بر اطاعت و احترام متقابل بين سازمان و كاركنانش مبتني است و براي موفقيت در كار ضرورت دارد؛ زيرا در سايۀ همين نظم و انضباط است كه بسياري از دغدغه‌هاي سازماني مرتفع مي‌شود و بستر امنيت پايدار در سازمان حكمفرما خواهد شد؛ بنابراين اين پژوهش با هدف شناسايي مؤلفه‌هاي انضباط سازماني مبتني بر بيانات امام علي (ع) در نهج‌البلاغه انجام شده است. روش: روش اين پژوهش به اين‌گونه بوده است كه با استفاده از شيوۀ تحليل مضمون، متن نهج‌البلاغه با استدلال و منطق بيان شده انضباط سازماني در جهت تدوين و اجرا شناسه‌گذاري شد. يافته‌ها: بر اساس يافته‌هاي پژوهش، در مجموع 152 شناسه مشخص و در قالب 37 مضمون پايه و 9 مضمون سازمان‌دهندۀ «عدالت‌محوري»، «رعايت قوانين و آيين‌نامه‌ها»، «پايبندي به عهد و پيمان سازماني»، «پذيرش انتقادات و انتقادپذيري»، «تصميمات و اقدامات مناسب»، «رشد معنوي و تخصصي افراد»، «شايستگي‌هاي ارتباطي و اجتماعي»، «كيفيت تعاملات سازماني» و «رسيدگي كامل به مسائل جاري» ساماندهي شد. در نهايت همۀ مضامين، ذيل مضمون فراگير انضباط سازماني مبتني بر بيانات امام علي (ع) در نهج‌البلاغه قرار گرفتند. نتيجه‌گيري: الگوي نهايي اين پژوهش مي‌تواند مبنايي براي مديران ارشد سازمان‌ها و ارائۀ راهكارهايي براي بهبود انضباط سازماني در سازمان خويش باشد. مديران بر اساس مؤلفه‌هاي تعريف شده در اين پژوهش، مي‌توانند آموزش‌هاي متناسب براي ايفاي هرچه بهتر سازمان‌هاي اداري ارائه دهند.