اثرات عبور نرخ ارز با تاكيد بر محيط تورمي اقتصاد ايران و سياست ارزي بانك مركزي در جهت كنترل بازار

هدف مقاله حاضر اثرات عبور نرخ ارز با تاكيد بر محيط تورمي اقتصاد ايران و اختيارات بانك مركزي در جهت كنترل بازار ارز است. براي اين منظور از مدل با رويكرد آستانه اي (STAR) بر اساس داده هاي فصلي اقتصاد ايران طي دوره 1398:4-1380:1 استفاده شد. نتايج برآورد قسمت خطي مدل (رژيم اول) نشان مي دهد كه متغيرهاي توليد ناخالص داخلي،  نرخ سود تسهيلات و حجم پول رابطه مثبت با شاخص قيمت در اقتصاد ايران دارند. همچنين نتايج برآورد قسمت غيرخطي مدل (رژيم دوم) نشان از وجود رابطه مثبت متغيرهاي حجم پول، نرخ سود تسهيلات و نرخ ارز با شاخص قيمت را نشان مي دهد. اختلاف ضرايب متغيرها در دو رژيم حاكي از متفاوت بودن اثرگذاري متغيرهاي نرخ ارز و رشد توليد ناخالص داخلي بر روي شاخص قيمت در هر رژيم است. در شرايط نرخ ارز پايين (رژيم خطي)، رشد اقتصادي تاثيري مثبت بر شاخص قيمت دارد و با افزايش نرخ ارز، شاخص قيمت كاهش خواهد يافت؛ در حالي كه در رژيم بالاي نرخ ارز (رژيم غيرخطي)، تاثير رشد اقتصادي بر شاخص قيمت منفي است و افزايش نرخ ارز موجب افزايش شاخص قيمت خواهد شد. براساس نتايج قيمت‌گذاري مصنوعي نرخ ارز در سال هاي قبل از بحران و جلوگيري از تعديل آن متناسب با شرايط اقتصادي يكي از دلايل اصلي بحران ارزي مي‌باشد. بنابراين پيشنهاد مي‌شود جهت كاهش فشار بازار ارز، متناسب با تفاوت تورم ايران با تورم جهاني، نرخ ارز رسمي، سالانه تعديل گردد تا از بروز شوك‌هاي ارزي جلوگيري شود