واكاوي عوامل اجتماعي مؤثر بر زيست‌پذيري پايدار سكونتگاه‌هاي روستايي پيراشهري جيرفت

واكاوي زيست‌پذيري پايدار روستايي در گستره برنامه ريزي و سياست گذاري براي سكونتگاه هاي روستايي بسيار ارزشمند است. در پيشبرد برنامه هاي توسعه روستايي به‌ويژه در سكونتگاه هاي پيراشهري نقش بنيادين دارد. در بسياري از مناطق كشور ما هنوز، عوامل اجتماعي مؤثر بر زيست‌پذيري پايدار روستايي شناسايي و سنجيده نشده است. بنابراين، پژوهش حاضر براي از بين بردن اين شكاف مطالعاتي، در نظر دارد عوامل اجتماعي مؤثر بر زيست پذيري پايدار سكونتگاه‌هاي روستايي پيراشهري در شهر جيرفت را شناسايي و مورد وارسي قراردهد. براين مبنا، با ابزار پرسشنامه و به روش كمي و توصيفي ـ تحليلي  در 30 روستا و 400 خانوار نمونه تصادفي عوامل مؤثر بر زيست پذيري پايدار روستايي بررسي شد. تجزيه‌وتحليل داده ها از طريق مدل معادلات ساختاري و با نرم‌افزار ايموس گرافيك انجام شد كه عوامل اثرگذار بر  زيست پذيري پايدار روستايي را آشكار ساخت. يافته ها بيانگر اثرگذاري مثبت و معنيدار عواملي همچون؛ آگاهي، اعتماد، انسجام، شبكه و روابط، تشكل و مشاركت اجتماعي، بر زيست‌پذيري پايدار روستايي است. همچنين، يافته ها آشكار ساخت كه از ميان شاخص هاي زيست‌پذيري، عامل روابط اجتماعي با كمترين ميانگين معادل 2.67 و عامل تشكل اجتماعي با مقدار3.40 بيشترين ميانگين را به خود اختصاص داده است و در ميان شاخص‌هاي زيست‌پذيري پايدار در سكونتگاه‌هاي روستايي شاخص خدمات بهداشت و درمان كمترين ميانگين معادل2.75 و شاخص مشاركت با مقدار 3.21 بيشترين ميانگين را به خود اختصاص داده است. بنابراين، توجه به عوامل اجتماعي و اهميت دادن به آن ها در فرايند زيست‌پذيري پايدار روستايي مي تواند به رفع نابرابري هاي اجتماعي و درنتيجه بهبود و ارتقاء سطح زيست‌پذيري مناطق روستايي كمك كند.