تعيين مناطق مستعد سيل‌خيزي با استفاده از مدل‌هاي تصميم‌گيري چند معياره در منطقه باقران بيرجند

سيل در مناطق خشك و نيمه خشك به دليل بارش هاي رگباري و كمبود پوشش گياهي بيش تر اتفاق مي افتد و باعث خسارت جاني و مالي زيادي در كل جهان مي شود؛ بنابراين تعيين مناطق مولد سيل و مناطق پرخطر مي تواند كمك زيادي در مديريت و كنترل سيل داشته باشد. اين تحقيق براي تعيين مناطق مستعد سيل‌خيزي با استفاده از روش هاي تصميم گيري چند معياره در منطقه باقران شهرستان بيرجند استان خراسان جنوبي انجام گرفت. ابتدا 10 پارامتر مؤثر در سيل‌خيزي بر اساس نظرات كارشناسان انتخاب و با استفاده از روش هاي تحليل سلسله مراتبي (AHP) و بهترين-بدترين (BWM) اهميت نسبي آن‌ها به دست آمد. نتايج نشان داد پارامترهاي شاخص رطوبت توپوگرافي و فاصله از آبراهه كم ترين امتياز را در هر دو روش AHP و BWM داشته اند؛ به طوري كه پارامتر بارش با اهميت نسبي 0.265 و 0.137 در روش هاي AHP و BWM بيش ترين امتياز را داشته است و بيش ترين تأثير را در پهنه بندي دارد. نتايج پهنه بندي به پنج كلاس خيلي كم، كم، متوسط، زياد و خيلي زياد تقسيم شد كه در هر دو روش كلاس زياد بيش ترين مساحت و كلاس خيلي كم كم ترين مساحت داشته است. كلاس زياد در روش BWM نزديك به 48 درصد منطقه را شامل مي شود كه مي تواند براي مناطق مسكوني شهر بيرجند در پايين‌دست خسارات جبران‌ناپذيري را به وجود آورد.