خنثي‌سازي تحريم و جانمايي جديد اقتصاد ايران در عرصه بين‌الملل به‌مثابه نقشه راه جديد ديپلماسي اقتصادي جمهوري اسلامي ايران

پژوهش حاضر در نظر دارد پديده تحريم و ماندگاري آن را از منظري بديل مورد بررسي قرار داده و بر اساس آن، نقشه راه جديد ديپلماسي اقتصادي ايران را تبيين كند. سؤال پژوهش حاضر آن است كه آيا تحريم صرفاً ناشي از مناقشه ميان ايران و بلوك غرب است يا اينكه بايد عامل ديگري را در موضوع ماندگاري تحريم در تحليل‌هاي خود وارد كنيم. براي پاسخ به اين پرسش، روش توصيفي-تحليلي به كار گرفته شده و سه نتيجه به شرح زير حاصل شده است كه اين نتابج در حقيقت نوآوري پژوهش حاضر محسوب مي‌شوند: الف. امكان تحريم ايران از سال 2012 ازآن‌جهت ايجاد شد كه رابطه راهبردي ايران و غرب در پرونده نفت (صادرات نفت به بلوك غرب و واردات لوازم توسعه) مخدوش شد. ب. تحريم اساساً امري ژئواكونوميك و نمودي از تعارض ميان حوزه‌هاي ژئوپليتيك است؛ خطاي راهبردي آن است كه تحريم را صرفاً ناشي از مناقشه ميان ايران و بلوك غرب بدانيم. ج. موقعيت جغرافيايي ايران در ماندگاري تحريم‌ها امري مؤثر است؛ جغرافياي ايران به دليل قرارگيري در نقطه گرانيگاهي شكل‌گيري نظم نوين جهاني عاملي مهم در ماندگاري تحريم است. بر اساس نتايج فوق، پاسخ دقيق به تحريم عبارت است از «خروج از زيست نفتي و جانمايي جديد كشور در عرصه بين‌الملل». در اين رويكرد جديدِ چندبعدي، چالش‌هايي كه به‌واسطه تحريم بر ايران بار شده‌اند اكنون ذيل پرونده‌هاي متعدد (ابتكارهاي مبتني بر جغرافياي سياسي) مورد حل‌وفصل قرار مي‌گيرند.