فرهنگ و شهرت: چالش‌هاي تغييرات فرهنگي از طريق شهرت در فضاي مجازي

با توسعۀ فضاي مجازي و راه يافتن جريان شهرت به گفتمان اجتماعي، روند تغييرات فرهنگي با چالش مداخلۀ سلبريتي ها مواجه شده است؛ در واقع، نفوذ فضاي مجازي در بين جوانان و افزايش مصرف محتواي فرهنگي و رسانه‌اي از سوي آنها، در كنار اقبال به گروه‌هاي مرجع در اين فضا، جهت و ماهيت تغييرات فرهنگي را در سطوح مختلف تحت‌تأثير قرار داده؛ موضوعي كه توجه پژوهشگران حوزۀ فرهنگ و رسانه را به خود جلب كرده است. اينكه تغييرات فرهنگي با چه چالش‌هايي مواجه مي‌شوند، موضوع اين پژوهش است. بر اين اساس، اين تحقيق، درصدد بررسي چالش‌هاي تغييرات فرهنگي از طريق شهرت در فضاي مجازي است. روش پژوهش، پديدارشناسي توصيفي هوسرلي و مبتني بر روش كولايزي است. مشاركت‌كنندگان در پژوهش، چهره‌هاي مشهور فعال در عرصه‌هاي مختلف هنر، ورزش و فعالان فضاي مجازي هستند. از اين ميان، با روش نمونه‌گيري هدفمند وابسته به معيار، با 16 نفر به‌عنوان نمونۀ پژوهش، مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته و عميق صورت گرفت. اعتبار يافته‌ها از طريق دو كدگذار، مميزان بيروني و بازگشت به مصاحبه‌شوندگان تأييد شد. نتايج پژوهش نشان داد چالش‌هاي تغييرات فرهنگي از طريق شهرت در فضاي مجازي را مي‌توان در سرمايۀ شهرت، سلبريته‌شدن جامعه، جدايي بين واقعيت و بازنمايي، رسانه‌اي شدن فرهنگ و فرديت نوين، دسته‌بندي كرد. اين ابعاد، دربرگيرندۀ مؤلفه‌هايي مانند ميل به نمايش خودِ ايده‌آل، دموكراتيزه‌شدن احساسات، سياست «حامي‌پروري»، گرايش به مصرف داده‌هاي زرد، سواد فرهنگي سايبر و كسب منزلت اقتصادي از طريق شهرت است.