بررسي عناصر ريزساختار و كلان‌ساختار داستان‌هاي روايت‌شده توسط كودكان دوزبانۀ كردي-فارسي‌زبان با اختلالِ طيفِ اُتيسم

پژوهش حاضر تأثير دوزبانگي و اختلالِ طيفِ اُتيسم بر روايت داستان را در كودكان بررسي كرده است. به اين منظور، داستان‌هاي روايت‌شده توسط كودكان دوزبانۀ كردي-فارسي‌زبانِ با اختلالِ طيفِ اُتيسم و بدون اختلالِ طيفِ اُتيسم و كودكان تك‌زبانۀ با اختلالِ طيفِ اُتيسم و بدون اختلالِ طيفِ اُتيسم ارزيابي شدند. آزمودني‌هاي پژوهش، يك داستانِ مصورِ سه صحنه‌اي را كه هر صحنه از آن، روي يك كارت نشان داده شده بود، نگاه مي‌كردند و همزمان با مرتب كردنِ ترتيبِ آن صحنه‌ها، شروع به روايت داستان ‌كردند. توليد زبان (تعداد پاره‌گفتار‌ها، تعداد كل واژه‌ها)، عناصر كلان‌ساختار (ترتيب مناسب رويدادها، تعداد رويدادهاي ذكرشده و پيوستگي) عناصر ريزساختار (معرفي شخصيت، حفظ ارجاع و استفاده از حروف ربط) ارزيابي شدند. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه از نظر توليد زبان كودكان دوزبانه در مقايسه با كودكان تك‌زبانه، پاره‌گفتارهاي بيشتري توليد كردند. از نظر عناصر كلان‌ساختار، كودكان طبيعي داستان‌هاي پيوسته‌تري توليد كردند. بين گروه‌ها از نظر عناصر ريزساختار تفاوت آماري معني‌داري مشاهده نشد. همچنين، يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه تعداد پاره‌گفتار‌هاي داستان‌هاي روايت‌شده توسط آزمودني‌هاي دوزبانه (با اختلالِ طيفِ اُتيسم و بدون اختلالِ طيفِ اُتيسم) در مقايسه با تعداد آن‌ها در كودكان تك‌زبانه (با و بدون اختلالِ طيفِ اُتيسم) با افزايش همراه بوده است. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه دوزبانگي تأثير منفي بر مهارت‌هاي كودكان با اختلالِ طيفِ اُتيسم ندارد.