مقايسه و ارزيابي بازده استخراج و فعاليت آنتي‌‌اكسيداني آستاگزانتين مستخرج از ميكروجلبك هماتوكوكوس (Haematococcus pluvialis) با استفاده از حلال استون و تكنيك تركيبي اسيد-استون

هدف از تحقيق حاضر، استخراج، صابوني‌‌كردن و خالص‌‌سازي رنگدانه آستاگزانتين از ميكروجلبك هماتوكوكوس (Haematococcus pluvialis) و ارزيابي فعاليت آنتي‌‌اكسيداني (فعاليت مهار راديكال آزاد DPPH و كاهندگي يون فريك) آن بود. جهت استخراج از دو روش منفرد (استخراج با استفاده از حلال استون يا ACE) و تركيبي (استخراج به‌وسيله پيش‌‌تيمار با اسيدكلريدريك و سپس استخراج با استون يا HClACE) استفاده گرديد. مطابق نتايج، مقدار آستاگزانتين (ميلي‌‌گرم بر گرم) مستخرج با دو روش استون (ACE) و پيش‌‌تيمار حاوي اسيدكلريدريك (HClACE) در مراحل استخراج، صابوني‌‌كردن و خالص‌‌سازي نهايي به‌ترتيب 4.09 (13.65%)، 8.49 (28.30%)، 14.59 (48.65%) و 9.49 (31.65%)، 13.59 (45.30%) و 25.09 (83.65%) بود. فعاليت مهار راديكال آزاد DPPH آستاگزانتين استخراج‌‌شده با دو روش ACE و HClACE (غلظت 300-50 ميكروگرم بر ميلي‌‌ليتر) به‌ترتيب در دامنه 76/26-66/25 و 94.06-85.39 درصد متغير بود. اين مقادير براي قدرت كاهندگي يون فريك به‌ترتيب در بازه جذب 0.75-0.61 و 0.92-0.78 در طول موج 700 نانومتر قرار داشت. رنگدانه استخراج‌‌شده با استفاده از روش تركيبي (نسبت به روش منفرد) به صورت معني‌‌داري داراي فعاليت آنتي‌‌اكسيداني بيشتري بود (0.05 p). علاوه‌براين، در هر دو آزمون، با افزايش غلظت آستاگزانتين تا 100 ميكروگرم بر ميلي‌‌ليتر، روند فعاليت آنتي‌‌اكسيداني، به صورت افزايشي و سپس ثابت ثبت شد (عدم اختلاف معني‌‌دار بين غلظت‌‌هاي 200 و 300 ميكروگرم بر ميلي‌‌ليتر). مقايسه فعاليت آنتي‌‌اكسيداني آستاگزانتين با آنتي‌‌اكسيدان‌‌هاي مصنوعي نشان داد كه رنگدانه استخراج‌‌شده با روش تركيبي (در غلظت‌‌هاي بالا) فعاليت نزديكتر يا بيشتري نسبت بهBHA  و BHT دارد. مطابق يافته‌‌‌‌ها، روش تركيبي (اسيداستون) در مقايسه با روش منفرد (استون) مي‌‌تواند بازده استخراج و فعاليت آنتي‌‌اكسيداني اين رنگدانه را بهبود بخشد. بنابراين، روش مورد استفاده جهت استخراج و خالص‌‌سازي آستاگزانتين، به صورت بالقوه‌‌اي بازده استخراج و فعاليت آنتي‌‌اكسيداني آن را تحت تائير قرار مي‌‌دهد و با انتخاب روش استخراج بهينه، مي‌‌توان دو شاخص مذكور را در رنگدانه ارتقاء داد.