بررسي آگاهي، نگرش و عملكرد بهورزان مراكز بهداشت شماره 1 و 2 اصفهان در خصوص عوامل خطر سرطان‌هاي دستگاه گوارش (كولوركتال) در سال 1399

مقدمه: سرطان‌هاي دستگاه گوارش يكي از پرخطرترين و شايع‌ترين نوع سرطان در ايران مي‌باشد. اين بيماري در مري، معده، كولون و ركتوم شيوع بيشتري دارد. پژوهش حاضر با هدف تعيين ميزان آگاهي، نگرش و عملكرد بهورزان شاغل در خصوص عوامل خطر سرطان‌هاي دستگاه گوارش انجام شد. روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي، تمام 175 بهورز زن و مرد شاغل در مراكز بهداشت شماره 1 و 2 اصفهان مورد بررسي قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه استاندارد كه ميزان آگاهي، نگرش و عملكرد بهورزان را مورد سنجش قرار داد، جمع‌آوري گرديد. نمرات خام آگاهي، نگرش و عملكرد با يك تبديل خطي به نمرات استاندارد صفر تا 100 تبديل و با ميانگين، انحراف معيار، حدود اطمينان 95 درصد، ميانه و دامنه چاركي توصيف شد. داده‌ها با استفاده از آزمون One-way ANOVA در نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: ميانگين نمرات آگاهي براي كل شركت‌كنندگان، 69.3 درصد [71.89-66.85 = (Confidence interval) CI 95 درصد]، ميانگين نمرات نگرش 73.9 درصد (75.46-72.52 = CI 95 درصد) و ميانگين نمرات رفتار 35.3 درصد (37.23-33.43 = CI 95 درصد) بود. اختلاف ميانگين نمرات آگاهي، نگرش و رفتار بهورزان بر حسب جنسيت، وضعيت تأهل، سابقه فاميلي، ابتلا به بيماري‌هاي التهابي روده و سطح درامد معني‌دار نبود، اما ميانگين نمرات رفتار افراد با سطح سواد ديپلم و زير ديپلم معني‌دار بود (0.046 = P). با افزايش سن، نمره رفتار افزايش داشت (0.007 = P). همبستگي مثبت خطي معني‌داري بين سابقه كار و نمره رفتار (0.004 = P، 0.218 = r) مشاهده شد و ارتباط جنسيت با رفتار تغذيه‌اي معني‌دار بود (0.039 = P). ميانگين نمرات آگاهي افرادي كه نياز به تست دوره‌اي دارند، 76.6 بود و نسبت به افرادي كه نياز به تست دوره‌اي ندارند، با اختلاف زيادي معني‌دار بود (0.026 = P). نتيجه‌گيري: با افزايش سن و سابقه خدمت، نمره رفتار افزايش پيدا كرد. همچنين، ميانگين رفتار تغذيه‌اي در بهورزان مرد نسبت به بهورزان زن كمتر بود. افرادي كه نياز به تست دوره‌اي دارند، آگاهي بالاتري داشتند. بنابراين، علاوه بر دانش‌افزايي، به اتخاذ ساير سياست‌هاي بهداشتي نياز است تا بتوان با غلبه بر موانع انجام رفتارهاي پيشگيرانه، نه تنها عملكرد بهورزان، بلكه با خدمات‌رساني به جمعيت‌هاي تحت پوشش، مشاركت مردم را در برنامه‌هاي غربالگري سرطان كولوركتال افزايش داد.