مقايسه اثربخشي و پايداري آموزش فراتشخيصي يكپارچه‌نگر و رفتاردرماني ديالكتيك بر بهزيستي روان‌شناختي و ادراك درد در بيماران مبتلا به سرطان شهر اصفهان

مقدمه: روند سرطان و درمان آن بر روي بيماران تأثيراتي مي‌گذارد؛ به نحوي كه عملكرد جسمي و رواني فرد مبتلا كاهش مي‌يابد. در اين راستا، بهره‌گيري از رويكردهاي درماني جهت بهبود مشكلات روان ناشي از بيماري شناسايي و ارايه شده است كه با توجه به تكرار راهبردهاي درماني ديگر و تنوع مشكلات روان‌شناختي بيماران مبتلا به سرطان، عدم بهره‌گيري از دو راهبرد فراتشخيصي يكپارچه‌نگر و رفتاردرماني ديالكتيك (Dialectical behavior therapy يا DBT) در گروه بيماران مبتلا به سرطان و با توجه به تأثير مهارت شناختي فرد در حفظ سلامت روان، هدف از انجام پژوهش حاضر، مقايسه اثربخشي درمان فراتشخيصي يكپارچه‌نگر و DBT بر بهزيستي روان‌شناختي و ادراك درد بيماران مبتلا به سرطان شهر اصفهان بود.روش‌ها: طرح اين مطالعه نيمه‌آزمايشي از نوع پيش‌آزمون، پس‌آزمون و دوره پيگيري همراه با گروه شاهد بود. جامعه‌ي آماري تحقيق را كليه‌ بيماران مبتلا به انواع سرطان شهر اصفهان در سال 1400 تشكيل دادند. نمونه‌ها شامل 63 نفر از بيماران مبتلا به سرطان بود كه به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند و به صورت قرعه‌كشي در سه گروه مداخله و شاهد قرار گرفتند. اطلاعات با كمك پرسش‌نامه‌ ادراك درد (McGill Pain Questionnaire يا MPQ) و بهزيستي روان‌شناختي Ryfe جمع‌آوري گرديد و با استفاده از آزمون Repeated measures ANOVA در نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: آموزش فراتشخيصي يكپارچه‌نگر و DBT، بر بهبود ادراك درد و بهزيستي روان‌شناختي بيماران مبتلا به سرطان گروه مداخله نسبت به گروه شاهد اثربخش بود. همچنين، تفاوت معني‌داري بين دو راهبرد آموزشي (فراتشخيصي يكپارچه‌نگر و DBT) در مرحله‌ پس‌آزمون به ترتيب 0.58 و 0.42، براي متغير ادراك درد، براي متغير بهزيستي روان‌شناختي به ترتيب 0.27 و 0.17، مرحله‌ي پيگيري براي متغير ادراك درد به ترتيب 0.58 و 0.43 و براي متغير بهزيستي روان‌شناختي به ترتيب 0.30 و 0.17 به دست آمد (0.01 P). درمان فراتشخيصي يكپارچه‌نگر بر بهزيستي روان‌شناختي و ادراك درد بيماران مبتلا به سرطان مؤثرتر بود. نتيجه‌گيري: درمان فراتشخيصي يكپارچه‌نگر و DBT منجر به افزايش بهزيستي روان‌شناختي و بهبود ادراك درد در بيماران مي‌شود و متخصصان حوزه سلامت مي‌توانند از اين روش درماني جهت بهبود عملكرد رواني بيماران استفاده كنند.