اندازه گيري و مدل‌سازي زيتوده و ذخيره كربن كنده و ريشه درختان صنوبر دلتوئيدس (Populus deltoides)

زمينه و هدف: تغييرات اقليمي و گرمايش جهاني در نتيجه افزايش گازهاي گلخانه‌اي اتفاق مي‌افتد كه آثار زيانباري بر حيات انسان روي كره زمين دارد و اين در حالي است كه جنگل‌ها تأثير بسيار مهمي در ذخيره‌سازي كربن دارند. هدف اين پژوهش، اندازه‌گيري و مدل‌سازي زيتوده و ذخيره كربن كنده و ريشه درختان صنوبر دلتوئيدس  (Populus deltoides) در جنگلكاري‌هاي شهرستان لنگرود در استان گيلان بوده است. روش بررسي: بدين منظور با استفاده از روش نمونه‌برداري انتخابي، 93 اصله درخت صنوبر از طبقات قطري مختلف در بهار 1400 انتخاب و پس از عمليات قطع و خروج مقطوعات، از يك دستگاه بيل مكانيكي جهت خارج كردن كنده و ريشه درختان از خاك استفاده شد. به‌منظور برآورد ميزان زيتوده و ذخيره كربن ريشه و كنده درختان، نمونه‌هايي از اين اندام‌ها جدا و توزين شد و پس از خشك كردن در داخل آون، وزن خشك نمونه‌ها اندازه‌گيري شد. ميزان كربن كنده و ريشه درختان، پس از سوزاندن نمونه‌هاي خشك شده در كوره الكتريكي محاسبه شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد ميزان زيتوده كنده و ريشه به‌ترتيب 7.99 و 65.5 و ميزان ذخيره كربن كنده و ريشه به ترتيب 3.92 و 32.32 كيلوگرم به ازاي هر اصله درخت برآورد شده است. نتايج روابط آلومتريك نشان داد كه مدل‌هاي به‌دست آمده براي برآورد زيتوده و ذخيره كربن كنده و ريشه با استفاده از سه متغير قطر كنده، قطر برابرسينه و حجم درختان از ضريب تبيين بالايي برخوردار هستند اما مدل به‌دست آمده با استفاده از ارتفاع كنده ضريب تبيين قابل قبولي ارائه نداد. به‌طور كلي نتايج نشان داد كه ميزان كربن ذخيره شده در اندام‌هاي كنده و ريشه به ترتيب 1.568 و 12.928 تن در هكتار به‌دست آمد.بحث و نتيجه ‌گيري: نتايج نشان داد كه آگاهي از مقادير زيتوده و ذخيره كربن درختان صنوبر دلتوئيدس اهميت زيادي در ارزش‌گذاري و نيز برنامه‌هاي مديريتي جهت توسعه زراعت چوب و استفاده از اين اندام‌ها جهت تأمين بخشي از نياز صنايع چوب خواهد داشت.