تعاملات فرهنگي منطقۀ بختياري با فارس و خوزستان در دوران مس‌وسنگ با تكيه‌بر داده‌هاي باستان‌شناسي شهرستان لردگان

تعامل فرهنگ‌ها در پيش‌ازتاريخ ايران، همواره يكي از موضوعات مهم و پيچيده در باستان‌شناسي ايران بوده است. اين‌گونه ارتباطات در مناطق گوناگون ايران نشان‌دهندۀ روابط فرهنگ‌ها و تأثيرات آن‌ها بر يك‌ديگر است. در طول هزارۀ پنجم و چهارم پيش‌ازميلاد، اين ارتباطات گسترده‌تر و چشم‌گيرتر مي‌شوند. در اين دوران در منطقۀ زاگرس جنوبي، ميان مناطق فارس، چهارمحال‌وبختياري (منطقۀ بختياري) و خوزستان ارتباطات فرهنگي نزديكي شكل‌گرفت كه اين ارتباطات بيش از هر چيزي در مجموعه‌هاي سفالي منطقۀ بختياري نمود يافته‌اند. «اَلن زاگارل» در بررسي‌هايي كه در بخش‌هاي مختلف منطقۀ بختياري انجام‌داده به اين نكته اشاره مي‌كند كه در طول اين دوران اين منطقه تأثيرات فرهنگي زيادي را از مناطق فارس و خوزستان پذيرفته است. در اين نوشتار به روابط فرهنگي‌اي كه در طول دوران مس‌وسنگ در دورۀ شوشان قديم/ميانه/جديد خوزستان، دوره‌هاي فارس قديم، ميانه و جديد فارس و هم‌چنين در مراحل فرهنگي اسكندري، چله‌گاه، افغان، R1، لپويي، شهرك و برجويي و S17 در منطقۀ بختياري شكل‌گرفته، پرداخته شده است و سعي‌گرديده به اين پرسش پاسخ داده شود كه، آيا در طول دوران مس‌وسنگ ارتباطات فرهنگي ميان اين مناطق وجود داشته است يا خير؟ كه با توجه به بررسي‌هاي انجام‌شده به‌نظر مي‌رسد كه در طول اين دوران ارتباطات فرهنگي بين اين مناطق وجود داشته است. نكته‌اي كه در اينجا بايد اشاره كرد، اين است كه در اين پژوهش تأثيرات فرهنگي دو منطقۀ فارس و خوزستان بر چهارمحال‌و‌بختياري موردتوجه قرار گرفته است. تأثيرات اين فرهنگ‌ها بر بخش‌هاي مختلف منطقۀ بختياري يكسان نبوده، به‌شكلي كه مناطق شمالي اين استان در طول اين دوران تحت‌تأثير فرهنگ‌هاي منطقۀ خوزستان و مناطق جنوبي، به‌ويژه شهرستان لردگان طي اين دوران تحت‌تأثير فرهنگ‌هاي منطقۀ فارس بوده‌ا‌ند.