بررسي جامعۀ دامدار شوش براساس الواح آغازايلامي

يكي از مهمترين و موردبحث ترين دوره هاي فرهنگي در پيش ازتاريخ، دورۀ آغازايلامي است كه مي توان از آن به عنوان انقلابي در توسعه، رشد و پيشرفت ارتباطات و تعاملات مردمان آن دوره، در بازۀ زماني 3300 تا 3000 پ.م.، ياد كرد. در اين دوره، جوامع دام پرور به وجود آمدند؛ كه از يك نظام نگارش يكسان با ديگر نقاط فلات ايران، استفاده مي كردند. اقتصاد معيشتي جوامع مزبور برپايۀ دامپروري بوده و زندگي آنها به نوعي وابسته به جوامع يك جانشين و كشاورز مي گرديد؛ از اين رو، كشاورزان و دامداران، وابستگي اقتصادي مستقيم به يكديگر داشته اند. كشاورزان بخشي از غلات دامپروران را تأمين مي كردند، ولي كماكان دامداران به كشاورزي نيز مي پرداختند. آنها معمولاً كشاورزي ديم داشتند؛ اما در كل مهمترين اقتصاد دامپروران، گله داري است و دامداران براي يافتن علوفه، نيازمند ترك محل اوليه و حركت به مكان جديد بودند و ازطرفي تحمل هواي بسيار گرم در محوطۀ شوش براي دامها قابل تحمل نبوده و نيست و دامداران ناچار به رفتن به مناطق سردتر بوده اند. گل نبشته ها در اين دورۀ فرهنگي داراي اهميت به سزايي هستند. گلنبشته ها از نظام شمارشي به گلنبشته هايي جهت مديريت اسناد اداري و دامي كه به صورت انديشه نگار بودند، تغيير وضعيت دادند كه عمدتاً از شوش به دست آمده است. در اين پژوهش نگارندگان سعي دارند با تحليل نوع و تعداد گلنبشته هاي دامي، به وجود جوامع دام پرور و متعاقباً به دوقطبي بودن جامعۀ شوش در دورۀ آغازايلامي بپردازند. پرسش هاي اين پژوهش عبارتنداز: ويژگي هاي جوامع دامپرور دورۀ آغاز ايلامي چيست؟ آيا شوش در دورۀ آغازايلامي يك جامعۀ كشاورز و دامپرور بوده است؟ چه پيوستگي هاي فرهنگي ميان جوامع دام پرور و يك جانشين برقرار بوده است؟ با توجه به ساختار يكسان نگارشي متون آغازايلامي در گسترۀ فلات ايران، مي توان دريافت كه ارتباطي ميان اين نواحي برقرار بوده و از آنجايي كه متون دامي در اكثر محوطه هاي آغاز ايلامي مانند: شوش، تپه يحيي، سيلك، مليان و ازبكي اهميت ويژهاي دارد و ازطرفي بيشترين شباهت و يكساني در نشانه هاي نگارشي مربوط به متون دامي است، و مي توان دريافت كه احتمالاً در اين نواحي جوامع دامدار ساكن بودند.