امكان‌سنجي توزيع بهينه جمعيت در پهنه سرزميني ايران بر پايه امكانات طبيعي و انساني

جمعيت عامل اعتلا و بالندگي يك كشور است. وضعيت فعلي استقرار جمعيت و نظام شهرنشيني در كشور حاكي از تمركزگرايي شديد و به نوعي شهرنشيني وابسته است كه ميراث شهرنشيني و سياست‌هاي جمعيتي دوران قبل از انقلاب اسلامي و سياست‌هاي ناكارآمد فعلي است. براي قطع شدن اين زنجيره معيوب شهرنشيني و توزيع جمعيت به سياست‌هاي جديد و نظام تصميم‌گيري بديعي كه مبتني‌بر توسعه پايدار باشد احتياج خواهد بود. هدف از اين پژوهش ارزيابي پهنه‌هاي مطلوب اسكان جمعيت كشور به منظور بازتوزيع جمعيت براي كاهش تمركزگرايي و آسيب‌هاي منبعث از آن است. روش تحقيق مقاله حاضر توصيفي تحليلي بوده و براي مكان‌يابي پهنه‌هاي مطلوب اسكان جمعيت كشور از مدل تركيبي منطق فازي و تحليل شبكه استفاده شده است. يافته‌ها حاكي از آن است كه بر‌مبناي معيارهاي 21‌گانه استفاده شده در پژوهش، اغلب مساحت استان‌هاي مركزي و شرقي كشور كه در حال حاضر نيز از جمعيت كمي برخوردارند براي اسكان نامناسب معرفي شده است. در نهايت دو راهكار در انتهاي پژوهش معرفي شده كه يكي تمركززدايي از شهرهاي با جمعيت بالا و هدايت آنها به شهرهاي با جمعيت پايين در مناطق مطلوب براي اسكان و ديگري هدايت جمعيت به مناطق مركزي، جنوبي و شرقي البته با بسترسازي دقيق و اساسي و توجه به مباني اجتماعي - جمعيتي كشور است.