مداقه‌اي در مبناي اصالت وجود

ملاصدرا در مسئله اصالت وجود با نفي قسم مفهومي وجود، وجود لابشرط مقسمي را داراي وحدت مصداقي و تكثر فردي مي‌داند. حقيقت وجود داراي وحدت جمعي و انبساطي است و لذا مبناي اصالت وجود و موضوع فلسفه قرار مي‌گيرد. در نگاه ادق، وجود لابشرط مقسمي علاوه بر افراد خارجي خود، مقسم تقسيمات مفاهيم ذهني و حتي عدمي و هر آنچه كه بهره‌اي از وجود داشتن دارد، نيز مي‌گردد. ملاصدرا در بحث اعتباريت ماهيت، دو نگرش متفاوت به نحوه وجود ماهيت بشرط شيء دارد. حاصل اين بحث، تفكيك اصالت وجود به دو معناست؛ در معناي اول، اصل حقايق خارجي و آنچه عالم خارج را پر كرده، وجود لابشرط مقسمي است و ماهيت يا همان حدود و قيود حقيقت لابشرطيِ وجود به تبع متحقق مي‌گردد. در نگرش دوم و نهايي، صدرا با نفي هر گونه تمايز خارجي وجود و ماهيت، اعتباريت ماهيت را به معناي ذهنيت صرف آن لحاظ كرده و وجود ماهيت را تابعي از وجود نفس و اذهان انساني و اعتبارات آن مي‌داند.