سلامتي، بيماري و درمان در مكتب فكري ملاصدرا

تبيين سلامتي و بيماري از مسائل مهم فلسفي است. سلامتي و بيماري در مكاتب فلسفي به عنوان كيف نفساني معرفي شده است كه به اجسام تعلق نمي گيرد و فقط در موجودات صاحب نفس به وجود مي آيد؛ اما در تعريف سلامتي و بيماري توجه بر بدن و عملكرد آن بوده است. علم پزشكي نيز براي تأمين سلامتي و رفع بيماري، عمدتاً در پي آرام بخشي بدن است. معضلات علم پزشكي نظير درمان ناپذيري بعضي بيماري ها، بيماري هاي صعب العلاج و طولاني شدن پروسه درمان در بعضي بيماري هاي به ظاهر شناخته شده اين ظن را ميآفريند كه تبيين سلامتي و بيماري نيازمند تغيير باشد. اين مقاله با روش توصيفي-تحليلي و كتابخانه اي به واخواني حقيقت سلامتي و بيماري در فلسفه هاي مبتني بر أصالت وجود خصوصاً حكمت متعاليه پرداخت. نتيجه اين بود كه متناسب با گزينش حكمت متعاليه به جاي فلسفه سينوي، سلامتي و بيماري نيز نحوه اي از وجود يا تجليي از موجودات تبيين گردد. در فلسفه متعاليه هر موجود ظهوري از حق ­تعالي است كه خود داراي ظهورات نفس و بدن است. نفس نسبت به بدن داراي اولويت و جامعيت بوده و برقراري سلامتي نفس و بدن، ايجاد بيماري و درمان آن تحت تدبير نفس است. بنابراين در تبيين سلامتي و بيماري بايد از امور مربوط به نفس استفاده كرد. بر اين اساس درمان را نيز مي توان منوط به تعالي بخشي نفس دانست و استفاده از دارو را معدّ تعالي  بخشي نفس خواند.