مطالعه پاسخ مورفولوژيك و فيزيولوژيك تاج‌خروس ريشه قرمز (Amaranthus retroflexus L.) به تنش خشكي

تاج خروس ريشه قرمز (Amaranthus retroflexus L.) يك علف هرز سمج و جهان وطني است كه در نقاط مختلف دنيا پراكنده شده است. اين گياه به شدت با گياهان زراعي رقابت كرده و موجب كاهش رشد و عملكرد آنها مي شود. پژوهش حاضر به منظور بررسي تأثير تنش خشكي روي برخي خصوصيات مورفولوژيك و فيزيولوژيك تاج خروس ريشه قرمز طي سال هاي 1397 و 1398 اجرا شد. تيمارها شامل درجات مختلف تنش خشكي با پنج سطح عدم تنش، تنش سبك، تنش متوسط، تنش زياد و تنش شديد (معادل 100، 75، 50، 25 و 12.5 درصد محتواي آب گلدان) بود. تعداد برگ، ارتفاع بوته و وزن خشك برگ تحت تأثير اثر متقابل تنش خشكي در سال قرار گرفت و با افزايش شدت تنش خشكي تعداد برگ، ارتفاع بوته و وزن خشك برگ در هر دو سال آزمايش كاهش يافت. كاهش محتواي آب گلدان سبب افزايش فعاليت كاتالاز و سوپراكسيد ديسموتاز شد. بيشترين ميزان فعاليت كاتالاز و سوپراكسيد ديسموتاز به‌ترتيب (110.35 و 1433.33 واحد آنزيمي بر ميلي گرم پروتئين در دقيقه) در سال دوم و تحت تنش شديد مشاهده شد. افزايش شدت تنش باعث كاهش محتواي پروتئين محلول شد و بيشترين محتواي پروتئين محلول در تيمار بدون تنش خشكي رويت شد. تنش خشكي محتواي كلروفيل a و b را كاهش داد، اما محتواي كاروتنوئيد افزايش يافت. بيشترين ميزان كاروتنوئيد در شرايط تنش خشكي شديد ديده شد. تنش خشكي در سال دوم باعث كاهش رشد بيشتري در بوته‌هاي تاج خروس شد، اما در اين سال فعاليت آنزيمي افزايش بيشتري داشت. لذا، اين گياه مي‌تواند با تغيير در فعاليت بيوشيميايي خود باعث تعديل تنش‌ها و حفظ بقا خود گردد.