بررسي آگاهي، نگرش و عملكرد مردم جنوب‌شرق ايران در مواجهه با عقرب و عقرب‌زدگي

زمينه و هدف هدف: از اين مطالعه بررسي آگاهي، نگرش و عملكرد مردم در معرض خطر عقرب زدگي و برخي فاكتورهاي مؤثر در شيوع اين معضل است. روش بررسي: مطالعه حاضر٬ مطالعه اي مقطعي است كه با استفاده از پرسش نامه، برخي از فاكتورهاي دخيل در عقرب زدگي شهرستان هاي جنوب استان كرمان در سال 1399را بررسي مي كند. در اين پرسش نامه٬ اطلاعات لازم درخصوص ميزان آشنايي ساكنين نسبت به عقرب ها، ميزان مواجهه با عقرب و عوامل مؤثر، آگاهي از اقدامات اوليه و اطلاعات افراد در مواجهه با عقرب زدگي از طريق مصاحبه حضوري بررسي شد. جامعه مورد مطالعه بر اساس 0/5=P و ضريب اطمينان 95 درصد در فرمول حجم نمونه برابر با 384 نفر انتخاب شد. تحليل داده ها نيز با استفاده از روش هاي آماري توصيفي و استنباطي و به صورت ميانگين و فراواني ارائه شد. يافته ها: نتايج مطالعه اخير نشان داد 87/9 درصد از مصاحبه شوندگان شناخت بالايي نسب به پناهگاه هاي عقرب داشتند. اولويت مردم در مواجهه با عقرب زدگي به ترتيب ارجاع به بيمارستان، كمپرس سرد، دورشدن از محل حادثه، پوشاندن محل عقرب زدگي، شست وشو و فشار محل عقرب زدگي بود. 81/6 درصد از مصاحبه شوندگان براي دوركردن عقرب ها به ترتيب روش هاي سمپاشي، جلوگيري از تجمع نخاله و استفاده از مواد نفتي را به كار مي برند. همچنين 31 درصد افراد به روش هاي سنتي براي درمان عقرب زدگي اعتقاد داشتند. اكثر خانوارها (73/5 درصد) در محل زندگي شان با عقرب مواجهه داشتند، به طوري كه 55 درصد از آن ها عقرب ها را در محل استراحت خود مشاهده كرده بودند. همچنين 36/7 درصد از خانوارها عقرب زدگي را تجربه كرده بودند. اغلب عقرب زدگي ها (64 درصد) در محيط داخلي منزل و محل استراحت افراد رخ داده بود. اكثر خانه ها (74/8 درصد) فاقد حصار حياط بودند و مهندسي خانه ها ازنظر ورود عقرب ها به محيط داخلي با فراواني 78/3 غيرايمن بود. نتيجه گيري: اين مطالعه براي اولين بار در ايران به بررسي اين معضل پرداخته است. باتوجه به مواجهه بالاي ساكنين با عقرب ها و گزارش موارد عقرب زدگي در داخل خانه ها، همچنين عدم رعايت اصول مهندسي و ضوابط پيشگيرانه ساختماني در منازل مسكوني و عدم التزام به اقدامات پيشگيري كننده توسط مردم، ضرورت انجام اقدامات و آموزش هاي كاربردي در پيشگيري و كنترل اين معضل احساس مي شود.