پيش‌درآمدي بر آسيب‌شناسي تصميم‌گيري در نهادهاي حاكميتي با تأكيد بر دولت

تصميمات سياسي، معمولا بر حيات سياسي اجتماعي ما تأثيرات شگفتي برجاي مي‌گذارند اما نكته اين است كه آنها به چه ميزان راستي‌آزمايي شده‌ و موجه‌اند. پيامدهاي منفي برخي از اين تصميمات، گاه چنان بوده كه پژوهشگران بسياري را به جستجو مشكل برانگيخته است. بنابراين، تلاش‌هاي صورت گرفته و آسيب‌هاي چندي نيز شناسائي شده اما مسئله اين است كه اغلب اين پژوهش‌ها، بخشي از اين آسيب‌ها را به شيوه‌اي انتزاعي ديده‌اند. نويسنده اين مقاله ضمن اذعان به بهره‌گيري از اين پيشينه غني، مدعي است كه همه اين آسيب‌ها «نشانگانِ» چيز عميق‌تر ديگري هستند. بنابراين هدف نخست، ارائه سنجه‌هايي براي ارزيابي اين تصميمات بوده و در مرحله بعد، شناسايي مهمترين آسيب‌هاي تصميم‌گيري سياسي دولت، در قدم سوم ارائه مصاديقي از اين آسيب‌ها و سپس نشان دادن ارتباط آنها با مسئله «پاسخگويي» و مشخص كردن نسبت آنها با شكاف دولت و ملت و ضعف جامعه مدني در فرجام نهايي است. روش پژوهش ما، توصيفي- تحليلي و روش جمع‌آوري داده كتابخانه‌اي است. نمونه‌هاي آماري، بررسي فرايند چند تصميم مهم سياسي بوده است. يافته‌ اين مقاله اين است كه تصميم‌گيري‌هاي سياسي، پديده‌هايي پيچيده‌ هستند كه شفافيّتو راستي‌آزمايي آنها ربط وثيقي به مسئله پاسخگويي و در نهايت سازوكارهاي دموكراتيك دارد. روشن است كه اين يافته، از يك سو تكميل كننده يافته‌ ديگر پژوهشگران است كه برخي از اين آسيب‌ها را به شيوه منتزع و علي‌حده ديده‌اند و از سوي ديگر، با گشودن دريچه‌اي نظري، ايده‌اي را مطرح كرده كه بر اساس آن، سزاست كه پديد‌ه‌هايي از اين دست را، از چشم‌اندازهاي وسيع‌تري بنگريم.