تحليل محتواي ادعيه امامان معصوم (ع) با تأكيد بر كتاب مصباح المتهجد شيخ طوسي

كتب دعايي بخش مهمي از احاديث شيعه را در بر مي‌گيرد كه تدوين اين دسته از كتب از همان دوره‌هاي نخستين محل توجه محدثان بوده ‌است. كتاب جامع و ارزشمند مصباح المتهجد و سلاح المتعبد از مشهورترين مواريث حديثي شيعه در باب ادعيه است كه مؤلف آن شيخ طوسي از محدثان برجسته قرن چهارم و پنجم است. اين كتاب از قديمي‌ترين گونه نگارشي ادعيه است كه به دست ما رسيده و از لحاظ تاريخي جايگاه خاصي دارد و پس از شيخ طوسي به عنوان يكي از منابع و مصادر ادعيه همواره محل توجه و استناد بسياري از محدثان قرار گرفته ‌است. تحليل محتواي مضامين كتاب مصباح المتهجد كه مجموعه‌اي از نيايش‌ها است محور اين پژوهش است. بررسي به روش تحليلي و در محورهاي زمان، مفاهيم پُرتكرار و آيات است. تحليل محتوا نهايتاً منتج به اين شد كه بر مضامين نيايش‌ها اهداف آموزشي و تربيتي مترتّب بوده و برنامه آموزشي و تربيتي ائمه (ع) در سه مرحله بيداري و شكوفايي فطرت ديني، تقويت باورها و بينش ديني بر اساس تعليم، تربيت، و هدايت تدوين شده است.