مقايسۀ مفهوم قدرت در آثار نقاشي ايران درودي و نمايش‌نامه‌هاي هاينر مولر

بيان مسئله: نقاشي‌هاي «ايران درودي» و نمايش‌نامه‌هاي «هاينر مولر» با هم‌آميزي ديدگاه‌هاي متناقض و كاربرد صور خيال ادبي، مفهوم قدرت را به‌عنوان يك نيروي هنري مستقل از هرگونه ايدئولوژي سياسي و متأثر از درك دروني و اجتماعي مخاطب به ‌بحث مي‌گذارند. درودي با استفاده از رنگ‌ها و اشكال نامعين و مولر با هنجارشكني از حركات و صحنه‌هاي نمايشي متداول، مخاطب را در جايگاه سوژه به چالش مي‌كشانند تا نقشي فعال در گفتمان قدرت ايفا نمايند. آثار اين هنرمندان با عدم‌ داوري و عدم ‌ارائۀ پيام معين، محدودۀ تفكرات قالبي و همنشيني تقابل‌هاي دوگانه همچون زن/ انفعال، قدرت/ سلطه و گذشته/ حال را به ‌تعليق در مي‌آورند تا مخاطب در برابر چالش هستي با نيستي وادار به تعريف مجدد مفهوم قدرت و تغيير چارچوب‌هاي سلطۀ فكري شود. حال، مسأله اين است كه آثار اين هنرمندان چگونه در لايه‌هاي معنايي مختلف به بيان مفهوم قدرت مي‌پردازند و به ياري چه عناصري در صورت اثر خودنمايي مي‌كنند.هدف: مقايسه و تطبيق مفهوم قدرت در نمايش‌نامه‌هاي هاينر مولر و آثار نقاشي ايران درودي و شناخت ويژگي‌هاي مشترك اين آثار با تكيه بر اين مفهوم هدف اين پژوهش است.روش پژوهش: اين مقاله با گردآوري داده‌ها به‌صورت كتابخانه‌اي و استفاده از روش توصيفي-تحليلي به مقايسۀ مفهوم قدرت در آثار منتخب اين دو هنرمند برجسته پرداخته است. براي اين منظور، از هر هنرمند دو نمونۀ موردي، شامل نمايش‌نامه‌هاي «هاملت ماشين و مده‌آ ماتريال» از مولر و دو اثر نقاشي با عنوان «رگ‌هاي زمين» و «طغيان كوير» از درودي به‌صورت تصادفي انتخاب و مورد ‌تحليل قرار گرفته‌اند. يافته‌ها: مقايسۀ منتخب نقاشي‌هاي ايران درودي و نمايش‌نامه‌هاي هاينر مولر نشان‌دهندۀ وجود مكانيسم مشترك جايگشت سوژه-ابژه است كه موجب تغيير معناي قدرت از مفهومي مطلق به مفهومي ديناميك مي‌شود. وارونه‌سازي سوژه، ناگزير جايگاه مخاطب را از ابژه يا بيننده به سوژۀ شركت‌ كننده در گفتمان هنري تغيير مي‌دهد. ساختارشكني در فرم به تلفيقي از سبك‌هاي مختلف مي‌انجامد كه در قالب يك ايدئولوژي خاص نمي‌گنجد. آثار منتخب تفسير متفاوتي از ارتباط ميان مفاهيم متناقض همچون زن/ مرد، جهان‌شناسي/ وطن‌پرستي، پيشرفت/ اصالت و سوژه/ ابژه مي‌دهد كه موجب وارونه‌سازي ديدگاه غالب مي‌شود.