مدل سازي ساختاري تفسيري حل مسائل پيچيده در دوران دفاع مقدس

هر كشوري با مسائل متعدد و متكثر مواجه است كه حل آن‌ها منوط به داشتن مدلي براي تعيين اولويت‌ها، تبيين زواياي مسائل، طراحي راه‌حل‌ها و غيره است. ازآنجايي‌كه اقتضائات كشورها با يكديگر متفاوت مي باشد؛ نيازمند مدل بومي متناسب با اقتضائات خود هستيم. ايران پسا انقلاب اسلامي با اقتضائات نشأت گرفته از سه‌گانه ايرانيت، اسلاميت و مدرنيته با مسائل پيچيده‌اي مواجه شد. در اين ميان، دفاع مقدس دربردارنده دانشي كارآمد و بومي در شناخت و حل مسائل پيچيده، تجربه شده است؛ اين درحالي است‌كه اين دانش، ضمني است و براي تبديل‌شدن به دانش صريح نيازمند بررسي، تعميق و مدل‌سازي مي‌باشد. در مقاله حاضر با بررسي تجربيات زيسته فرماندهان دفاع مقدس و نحوه مواجهه ايشان با مسائل پيچيده و با استفاده از راهبرد تحليل مضمون و مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته با 8 نفر از خبرگان دوران دفاع مقدس، 180 شناسه، 31 مضمون پايه، 8 مضمون سازمان‎دهنده شناسايي و سپس با استفاده از روش ISM، مدل ساختاري تفسيري آن را ارائه شده است. نتايج نشان داد به منظور مواجهه با مسائل پيچيده در دفاع مقدس از الگويي 8 مرحله‌اي شامل شناخت وضعيت مطلوب، جمع‌آوري اطلاعات، تجزيه‌وتحليل وضع موجود، كشف و شناسايي مسائل، محيط‌شناسي، ايده‌پردازي، برنامه‌ريزي اقدام و ارزيابي و اثرسنجي استفاده شده است و اين الگو قابل تسري به ساير عرصه‌هاي مديريتي مورد نياز در انقلاب اسلامي مي‌باشد.