اثر پرايمينگ بذر با اسيد الاژيك بر پويايي ذخاير بذر و رشد گياهچه سويا در شرايط پيري تسريع شده

جهت بررسي تأثير اسيد الاژيك بر رشد گياهچه و صفات مربوط به جوانه زني سويا در شرايط معمول و فرسودگي، آزمايشي در سال 1398 در آزمايشگاه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي شاهرود طراحي و اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل فرسودگي بذر در دو سطح (بذور بدون فرسودگي و بذور فرسوده) و پرايمينگ در هفت سطح (بدون پرايمينگ (شاهد)، آب مقطر (هيدروپرايمينگ)، اسموپرايمينگ با 25، 50، 75، 100 و 125 ميلي گرم در ليتر اسيد الاژيك) بود. آزمايش در قالب فاكتوريل با طرح پايه كاملاً تصادفي در سه تكرار در محيط ژرميناتور با رعايت استانداردهاي موجود انجام شد. بذور با قرار گرفتن در دماي 41 درجه سلسيوس و رطوبت نسبي 95 درصد به مدت 72 ساعت فرسوده شدند. پرايمينگ بذور با اسيد الاژيك با رعايت اصول هوادهي بذر به مدت 6 ساعت انجام شد. در شرايط فرسودگي صفاتي از قبيل شاخص بنيه بذر، نسبت رشد آلومتريك و مقدار استفاده از ذخاير بذر كاهش يافت. افزايش محتواي مالون دي آلدئيد از طريق تأثير بر شاخص بنيه بذر و فعاليت آنزيم آلفا آميلاز بر درصد جوانه زني تأثير منفي نشان داد. كاربرد اسيد الاژيك از طريق افزايش دادن فعاليت آنزيم آلفا آميلاز موجب افزايش درصد جوانه زني در بذور بدون فرسودگي و فرسوده گرديد. پرايمينگ بذور با اسيد الاژيك موجب كاهش محتواي مالون دي آلدئيد و هدايت الكتريكي در بذور شد. بر اساس نتايج پژوهش انجام شده مي توان كاربرد 50 ميلي گرم در ليتر اسيد الاژيك را به عنوان بهترين غلظت مورد استفاده اين ماده معرفي كرد. هم چنين مي توان پيشنهاد نمود كه اسيد الاژيك موجب بهبود صفات فيزيولوژيك در بذور فرسوده شده سويا مي گردد.