الگوي بازدارندگي در دولت نبوي و ارزيابي الگوهاي بازدارندگي معاصر

بازدارندگي به‌مثابه اتخاذ راهبردهاي دفاعي، مواجهه و خنثا‌سازي تهديد دشمن قبل از فعليت يافتن آن است؛ به‌گونه‎اي‌كه بتوان به مدد آن تهديدكننده را منصرف كرد و هزينه تهاجم را بالا برد. هدف اين پژوهش دستيابي به الگوي ديني بازدارندگي است. در اين راستا جهت نيل به الگو، نخست به ارزيابي الگوهاي بازدارندگي رئاليسم، نورئاليسم و ليبراليسم به ‌عنوان مهم‌ترين مكاتب بازدارندگي در روابط بين‌الملل اشاره شده است. افرون بر آن ناكامي عملي اين الگوها در تأمين امنيت پايدار مورد تأكيد قرار گرفته است. دال مركزي اين الگوها يعني عرفي‌سازي، و بازوي عملياتي‌شان يعني قدرت‌افكني نظامي، در بُعد تئوريك، با چالش روبه‌روست. در سايه نقد اين الگوها تلاش براي دستيابي به الگويي منطبق با مكتب اسلام اهميت مي‌‌يابد. در مقاله حاضر، با كاربست تركيبي از دو روش توصيفي ـ انتقادي و تفسيري، پس از بررسي الگوهاي بازدارندگي؛ به واكاوي عملكرد الگوي امنيتي دولت اسلامي، يعني دولت نبوي پرداخته‌ايم. نتيجه بررسي نشان داد كه اين دولت، تحقق بازدارندگي كامل را در گرو تقويت رابطه دو‌سويه مردم و حاكميت الهي قلمداد كرده و براي نيل به بازدارندگي و امنيت، نگاه ابزاري به آن مواردي دارد كه در سه مكتب مذكور به ‌عنوان هدف، شمرده شده است.